به گزارش خبرگزاری صبا، دومین نشست مجازی «فلسطین در هنر و ادبیات ایران» شب گذشته جمعه ۲۶ اردیبهشت ماه با موضوع «مستندسازان ایرانی و مسئله فلسطین؛ از اوج تا هبوط» با حضور روح الله رفیعی، مدیر گروه مستند روایت فتح و مستندساز برگزار شد.

مدیر گروه مستند روایت فتح در ابتدای نشست با اشاره به نبود برنامه جامع در حوزه رسانه گفت: در تمامی موضوعات نه صرفا مسئله فلسطین و قدس نقشه جامعی از تولید نداریم و نمی‌دانیم قرار است چه فعالیتی را در آینده برای مخاطب خاص خود انجام بدهیم و همچنین در حوزه انتشار نیز ما برای تولیدات خود سناریوی انتشار نداریم. اگر در طول سال شاهد دیده شدن اثری در بین مخاطبان باشید به دلیل انتشار مناسب آن اثر است.

وی با بیان اینکه تولیدات داخلی مستند درباره مسئله فلسطین کاهش پیدا کرده است به بیان عوامل آن پرداخت و اظهار کرد: این مشکل دو وجه دارد اول در حوزه سیاست گذاری و سپس از سوی مستندسازان.

رفیعی در بحث سیاست گذاری گفت: سیاست‌های کلان در حوزه رسانه تکلیف خود را هنوز مشخص نکرده است که امروز بر چه بخشی از آرمان قدس باید تاکید کنیم. برای مثال آیا موضوع مورد تاکید حال حاضر وجود گروه‌های افراطی یهود است یا عدم موفقیت رژیم صهیونیستی در ملت سازی و دولت سازی؟

رفیعی افزود: در زمانی که «کاروان سلام» شکل گرفت، دوستان ما نکته‌ قابل توجهی بیان می‌کردند و آن این بود که در غزه هنوز بعد گذشت بیش از سی سال خیلی از اهالی آنجا نمی‌دانستند که در ایران پدیده‌ای به اسم راهپیمایی روز قدس وجود دارد!

وی با اشاره به نظام اولویتی در این موضوع بیان کرد: این آن نظامی است که مدیران سیاستگذار باید طراحی کنند و از طرف دیگر مستندسازان از نظر فنی، تکنیکی و محتوا وارد شوند.

سپاه قدس وارد عرصه نرم و سیاستگذاری در آن شود

این مستندساز در پاسخ به این پرسش که سیاست گذار در حال حاضر کیست، بیان کرد: بر اساس قانون جمهوری اسلامی اصلی ترین سیاستگذار در مسئله فلسطین وزارت امور خارجه به عنوان مسئول دیپلماسی انقلاب اسلامی است اما در حال حاضر این طرز نگاه در وزارت امور خارجه وجود ندارد و دستخوش تغییر دولت‌های مختلف شده است.

وی افزود: بعد از وزارت امور خارجه مجموعه سپاه قدس باید چنین نگاهی را داشته باشد. این مجموعه در حوزه سخت و نیمه سخت فوق العاده عمل کرده است اما در حوزه نرم کم‌تر شاهد موضع گیری فعالی از سوی آنان هستیم در حالی که مجموعه‌هایی مانند روایت فتح، جشنواره عمار و حتی صدا و سیما باید در راستای یک نقشه جامع که از سوی آن‌ها به عنوان بازوی خارجی انقلاب اسلامی طراحی شده، نقش ایفا کنند.

ساخت مستند درباره فلسطینیان اهل سنت مدافع حرم

مدیر گروه مستند روایت فتح با اشاره به گسترده بودن موضوع فلسطین اظهار کرد: در سال‌های ۹۲ تا ۹۴ که در سوریه فعالیت می‌کردم چندین موضوع را درباره مُخَیّم ها کار کردم. برای مثال مُخَیّم سیده زینب(س) یکی از آن‌ها بود که فلسطینی بودند و گفته می‌شد که در جبهه داعش فعالیت می‌کنند اما بر خلاف چیزی که گفته می‌شد در جبهه خودی بودند و از حرم حضرت زینب(س) دفاع می‌کردند و شهید نیز می‌دادند. جالب اینجاست که فلسطینی‌ها از اهل سنت بودند اما می‌گفتند که ما گوشت و پوست و خونمان از سیده زینب(س) است و چنین خیانتی را در حق ایشان نمی‌کنیم لذا همانطور که مشاهده می‌کنید مسئله فلسطین بسیار گسترده است و باید مشخص کنیم که از فلسطین چه می‌خواهیم بگوییم.

رفیعی افزود: نداشتن نقشه جامع از تولیدات رسانه‌ای درباره فلسطین باعث می‌شود من به عنوان متولی مجموعه‌ای در حوزه مستند به این ماجرا تمایل نداشته باشم و اگر فعالیتی نیز انجام می‌دهم موازی کاری و یا در جهت عکس مجموعه‌های دیگر باشد. اینجا خلاء یک نظام اولویت بندی حس می‌شود.

وی با اشاره به دوران دفاع مقدس و فعالیت گروه‌های خود جوش و مردمی در دفاع از کشور در آن برهه تصریح کرد:  در آن دوره تا وقتی که سپاه بزرگ تشکیل نشد و عملیات بیت المقدس شکل نگرفت ما پیروزی گسترده‌ای را شاهد نبودیم.

رفیعی افزود: اما دغدغه‌ای را که رهبر انقلاب مبنی بر تشکیل جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی داشتند با وجود مجموعه‌های بزرگ و کوچک همچنان شکل نگرفته است زیرا لازمه داشتن آن ایجاد یک اتاق وضعیت و جنگ برای رصد نیروها، تهدیدها و نظام اولویت هاست چرا که در دفاع مقدس آموختیم که اگر کسی مانند حسن باقری می‌درخشد به این دلیل است که خود، نیروهایش، زمین درگیری و دشمن را خوب شناخته است و با در دست داشتن این شناخت اقدام به طراحی عملیات می‌کند.

آرمان قدس جوششی است نه سفارشی

این مستندساز با بیان تفاوت میان فعالیت جوششی و سفارشی گفت: آرمان بزرگ قدس موضوعی نیست که از سوی مجموعه و یا نهادی به صورت سفارشی درخواست شود بلکه کاملا جوششی است و به دغدغه‌های فردی بازمی‌گردد به همین دلیل در سال‌های گذشته اکثر آثار مطرح محصول دغدغه افراد بوده‌اند نه مجموعه‌ها اما سیاست گذاری می‌تواند مشخص کند که چه کسی در چه موقعیت جغرافیایی می‌تواند چه موضوعی را تولید کند.

مدیر گروه مستند روایت فتح در قسمت دیگری از این گفت و گو با اشاره به ضرورت ایجاد تناسب مابین محتوا و قالب اظهار کرد: در مسئله فلسطین و آرمان قدس به اشتباه از یکسری موضوعات مستند ساخته ایم. محتوا تعیین کننده قالب است و مستندسازان هر محتوایی را در قالب مستند می‌ریزند و این اقدام باعث عادی شدن آن موضوع و مسئله برای مخاطب می‌شود.

وی با طرح این سوال که چرا پس از گذشت سال‌ها همچنان فیلم «بازمانده» اثر سیف الله داد تازگی دارد و به نظر اثر فاخری است، گفت: زیرا در این امر کارگردان متوجه شده است که محتوا را در چه قالبی بریزد.

رفیعی در پاسخ به این سئوال که آیا تاکنون مجموعه‌هایی که در زمینه آرمان فلسطین ایجاد شده اند به شما محتوایی برای کار داده‌اند، بیان کرد: از سال ۱۳۷۶ که شروع به تولید اثر و فعالیت در حوزه فلسطین کرده‌ایم، هیچ مجموعه‌ای نتوانسته است محتوایی در اختیار ما بگذارد. تمام آن چیزی را که تولید کرده‌ایم دغدغه شخصی ما بوده است و موسسات و مجموعه‌هایی که اساس شکل گیری آن‌ها مسئله فلسطین بوده است باید کارنامه خود را بیاورند تا ببینید چه اقداماتی را تا کنون انجام داده‌اند.

روح الله رفیعی در ادامه نظرش درباره مستند «متولد اورشلیم» ساخته حسین شمقدری را به موضوع ضرورت ایجاد اتاق وضعیت پیوند داد و عنوان کرد: مستندهایی در مسئله فلسطین تولید شده است که شاید برای شرایط امروز جامعه ما مناسب نبوده است و پخش آن‌ها در زمانی صورت می‌گیرد که نمی‌تواند اثر مثبتی داشته باشد. این رویداد ناشی از نبود همان اتاق وضعیت است لذا در مسئله فلسطین گاهی اوقات آثاری دیده می‌شود که موضوع قدس اولویت‌های پایین آن است و دیده شدن فیلمساز و حواشی آن بر مسئله قدس ارجحیت دارد.

وی در پایان و برای جمع بندی مباحث خود اظهار کرد: در درجه اول باید یکسری سیاست گذاری از مجموعه‌هایی مانند سپاه قدس آغاز شود و اگر این اتفاق رخ نداد مجموعه‌های خردی مانند روایت فتح و جشنواره عمار می‌توانند در کنار یک دیگر قرار بگیرند و با توجه به وسع و امکانات خود شروع به طراحی عملیات‌های چریکی در حوزه فلسطین کنند و درنهایت در بدترین حالت نیز مستندسازان باید صرفا با دغدغه شخصی و بدون وجود سیاست گذاری‌های کلان وارد میدان شوند.

انتهای پیام/