جایگاهم در تلویزیون بسیار متفاوت‌تر از سینما است | پایگاه خبری صبا
امروز ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ ساعت ۰۱:۲۶
ستاره اسکندری در گفت‌وگو با «صبا»:

جایگاهم در تلویزیون بسیار متفاوت‌تر از سینما است

«جایگاه من در تلویزیون وتئاتر بسیار متفاوت تر از سینما است و در سینما خیلی انتخاب کننده نیستم.»

<img class=”news_corner_image” src=”/files/fa/news/1397/3/27/201002_720.jpg” align=”left”><span lang=”FA”> فارغ از حضورش به عنوان بازیگر در تئاتر،
سینما و تلویزیون، ستاره اسکندری آنقدر تب و تاب هنر ایران را داشته و دارد و برای
آن بدون هیچ شو آفی قدم برداشته که همیشه بهانه ای هست تا با او درباره هنر، تئاتر
و سینما و فعالیت هایش گپ بزنیم. حالا با اکران فیلم «ناخواسته» به بهانه حضورش در
این فیلم، جایزه تازه بازیگری اش، تاسیس خانه فرهنگ وهنر «مانا» و… به گفت و گو
نشستیم که در ادامه می خوانید.</span>

<p dir=”RTL”><span lang=”FA”></span></p>

<p dir=”RTL”><span style=”font-weight: bold;” lang=”FA”>از فیلم «ناخواسته» که این روزها روی پرده سینما است شروع
کنیم. این فیلم ۵ سال پیش ساخته شده و تازه مجال اکران عموم پیدا کرده است، فکر می
کنید با گذشت چند سال از ساخت، این فیلم هنوز هم برای مخاطب امروز جذابیت دارد یا
اینکه اثر تاریخ انقضا داری است و اگر همان دوران نوبت اکران می گرفت با اقبال
بیشتری همراه بود؟</span></p>

<p dir=”RTL”><span lang=”FA”>«ناخواسته» به معنای واقعی کلمه سینماست و در قصه،
کارگردانی، بازی، فیلمبرداری، طراحی صحنه و لباس و… انچنان استاندارد ها رعایت
شده که می توان حداقل بنا به سلیقه من، آن را سینما دانست. طبیعتا اکران این فیلم
در ۵ سال پیش اتفاق بهتری بود چرا که این روزها سیاست غلبه اقتصاد بر اندیشه نمود
بیشتری پیدا کرده است در حالی که ۵ سال پیش شرایط خیلی به این شکل نبود و جامعه
آنقدر تحت تاثیر فضای مجازی به سمت سهل گیری سوق پیدا نکرده بود. از طرفی دیگر وقتی
یک فیلم پنج سال در نوبت اکران مانده است آسیب های دیگری را نیز متحمل می شود مثل
پخش و کپی غیر مجاز این اثر، تا جایی که در خصوص همین فیلم «ناخواسته» شاهد کامنت
هایی در فضای مجازی بودم که مخاطبان میگفتند این فیلم را دیدند.</span></p>

<p dir=”RTL”><span style=”font-weight: bold;”><span lang=”FA”>در آن زمان برزو نیک نژاد اولین تجربه سینمایی خود را مقابل
دوربین می برد با توجه به این قضیه چقدر به عنوان یک بازیگر با تجربه قدرت عمل
داشتید</span><span lang=”FA”>؟ </span></span></p>

<p dir=”RTL”><span lang=”FA”>در آن سال ها برزو نیک نژاد در اولین تجربه کارگردانی خود
در سینما، «ناخواسته» را ساخت اما در همان زمان کاملا واقف بودم که بسیار برای
نگارش فیلمنامه وقت گذاشته و کاملا با وسواس آن را نوشته و کارگردانی می کند. از
نظر من و باتوجه به شناختی که از برزو نیک نژاد دارم، نزدیک ترین فیلم نیک نژاد به
خود او «ناخواسته» است. برزو نیک نژاد سال ها دستیاری کرده و در این حرفه زحمت
کشیده است در جریان ساخت فیلم «ناخواسته» او وسواس و انرژی بسیاری به خرج داد و من
نیز به عنوان بازیگر با لحاظ تمامی این حساسیت ها نقش خودم را ایفا کردم. من زمانی
به تیم اضافه شدم که بچه ها در خور و بیابانک مشغول فیلمبرداری بودند و تا رسیدم
جلوی دوربین رفتم به همین دلیل خیلی فرصت از پیش تعیین شده ای نداشتیم اما با این
همه تعامل خوبی میان همه ما وجود داشت و انگار نگاه همه مان از یک جنس بود و
بنابراین خیلی زود همدیگر را دریافتیم. به سبب همین تعامل ها «ناخواسته» برای من
جایگاه بسیار ویژه ای دارد و این شناخت و تعامل به حدی بود که حتی من مسعود سلامی
فیلمبردار و یا محمد بدرلو عکاس پروژه را انگار بلد بودم و این در فیلم نمود دارد.</span></p>

<p dir=”RTL”><span lang=”FA”></span></p>

<p dir=”RTL”><span style=”font-weight: bold;”><span lang=”FA”>قاطبه مخاطبان «ناخواسته» زن هایی شبیه به شخصیت شما در این
فیلم را کمتر دیدند و حتی تک و توک در سینما چنین کاراکتری وجود دارد. یک زنی
روستایی با مشکلات و مسئولیت هایی که اصلا شهری نیست و می خواهد زیر بار
سنگینی سنت ها خم نشود . برای نزدیک شدن به
این کاراکتر چقدر به فیلمنامه و کدهای کارگردان بسنده کردید و چقدر به دنبال ما به
ازای بیرونی برای آن بودید؟ اساسا برای
ایفای نقش هایتان ما به ازا بیرونی پیدا می کنید؟</span><span dir=”LTR”></span></span></p>

<p dir=”RTL”><span lang=”FA”>نمی دانم دقیقا منظورت از ما به ازای بیرونی چیست اما با
شناختی که از خودم دارم به نظرم، از آن دسته بازیگرانی هستم که بخاطر ریشه تئاتری ام،
بیش از آنکه در بازیگری به ما به ازای بیرونی، به مفهوم اینکه از روی شخصیتی تقلید
کنم و عینا آن را بازی کنم توجه داشته باشم و این مسیر را پیش بگیرم، به دنبال این
هستم که بر اساس ترکیب تخیل و تجربه زیستی خودم کاراکتری را بازی کنم. شاید به
همین دلیل است که معمولا به گونه متفاوتی نقش ها را بازی می کنم و به جای آنکه نقش
ها را به خودم نزدیک کنم فاصله خودم را تا نقش و احوالات آن کم می کنم. چیزی که
همواره برایم جذاب بوده تقویت شعائر بازیگری است به مفهوم شنیدن، دیدن، بوییدن
و… کاراکتر های مختلف است به همین دلیل خیلی بی واسطه به دل مردم می روم، زندگی
می کنم و آن ها را از صافی تخیل و تجربه زیستی خودم عبور می دهم کاری که شاید خیلی
از بازیگران دیگر انجام ندهند. نه فقط در فیلم «ناخواسته» که تقریبا در ایفای تمام
نقش هایی که بر عهده داشتم این مسیر را پیش گرفتم مثل «دندون طلا»، که بسیار از
خود من دور بود. با توجه به همه این فاکتور ها می تواند نقش من در «ناخواسته» اصلا
ما به ازای بیرونی تمام وکمالی نداشته باشد و همین نقطه در بازیگری بسیار جذاب
است؛ همین که چکیده ای از زندگی به تو می رسد.</span></p>

<p dir=”RTL”><span lang=”FA”></span></p>

<p dir=”RTL”><span style=”font-weight: bold;” lang=”FA”>فارغ از تلویزیون وتئاتر، در سینما معمولا نقش های کوتاهی
ایفا کردید در «ناخواسته» در یک سوم پایانی فیلم حضور دارید و یا در فیلم «ملی و
راه های نرفته اش» یک سکانس بازی داشتید. طول و اندازه نقش ظاهرا اصلا برایتان مهم
نیست؟</span></p>

<p dir=”RTL”><span lang=”FA”>من جز بازیگرانی هستم که قصه کاراکتر برایم بیش از طول و
میزان دیده شدن آن مهم است. منظورم این نیست که اصلا طول آن نقش در فیلمنامه برایم
اهمیتی ندارد بلکه قصه آن شخصیت برایم اولویت بیشتری دارد و درجه اهمیت آن بالاتر
است. نقش های بسیاری بودند که دلم می خواست و حسرت آن را دارم که کاش من بازی می
کردم و این اصلا ربطی به میزان و طول نقش در فیلم نداشته است. جایگاه من در
تلویزیون وتئاتر بسیار متفاوت تر از سینما است و در سینما خیلی انتخاب کننده نیستم
و به نسبت آنچه به من پیشنهاد می شود سعی می کنم استاندارد های خودم را بدون توجه
به اندازه نقش حفظ کنم و پا روی آن نگذارم . سکانسی که در فیلم «ملی و راه های
نرفته اش» حضور داشتم برای من بازی کاملی به حساب می آید و برایم خیلی جذاب بود.</span></p>

<p dir=”RTL”><span lang=”FA”></span></p>

<p dir=”RTL”><span style=”font-weight: bold;” lang=”FA”>با وجود اینکه نقش های کوتاه بودند اما اکثر آن ها ماندگار
شدند!</span></p>

<p dir=”RTL”><span lang=”FA”>در فیلم «سرو زیر آب» هم چنین اتفاقی افتاد و با اینکه یک
سکانس نبود اما تجربه مشابهی به حساب می آید. در این فیلم نیز یک حضور بی کلام اما
پر از نگاه و حتی کوتاه داشتم ولی همین که تماشاگران ومنتقدان درگیر این نگاه شده
بودند یعنی من رسالت خودم را به عنوان بازیگر انجام دادم اما این را هم بگویم که
این به آن معنی نیست که من دوست ندارم نقش یک یا نقش های مکمل خوب مثل فیلم «نیمه
شب اتفاق افتاد» را بازی کنم. خیلی نقش ها هستند که دوست دارم آنها بازی کنم اما
شرایط این امکان را فراهم نکرده، با این همه سعی می کنم به عنوان بازیگر نقش در
اصطلاح مکمل، حضور تاثیرگذاری داشته باشم.</span></p>

<p dir=”RTL”><span lang=”FA”></span></p>

<p dir=”RTL”><span style=”font-weight: bold;” lang=”FA”>سال گذشته فیلم «خانه کاغذی» ساخته آقای صباغ زاده را اکران
داشتید. عاشقانه ای متفاوت، فارغ از خوب یا بد آن، این فیلم یا خیلی از آثار دیگر
خوب نفروختند چرا که انگار فقط بعضی فرمول
ها در جذب مخاطب موفق است و چشم مخاطب به دیدن فیلم های مشخصی عادت کرده است! </span></p>

<p dir=”RTL”><span lang=”FA”>به نکته درستی اشاره کردید، اگر «خانه کاغذی» یا فیلم هایی
از جنس «خانه کاغذی» با اقبال خوبی مواجه نمی شوند به نظرم بخاطر سیاستی است که
روز به روز نمود بیشتر و بیرونی تری پیدا می کند و آن تغییر ذائقه مخاطب است.
اتفاقا در گفت و گویی که به عنوان نماینده تئاتر در مقابل ریاست جمهور داشتم از
این اتفاق به عنوان یک خطر یاد کردم که هر چه می گذرد اندیشه بی جان تر می شود و
مخاطب ما به سمت کف و سوت می رود و انگار معیار خوب یا بد بودن یک فیلم فروش است. اینکه
ما به عنوان اهالی فرهنگ به این سینما تن دادیم، اینکه شما به عنوان منتقدان
پافشاری نکردید بر نگه داشتن اندیشه در سینما همگی در بوجود آمدن این اتفاق تاثیرگذار
بوده است. من نمی گویم سینما باید مملو از فیلم های وزین و سنگین باشد اما در
شرایط فعلی همه فیلم های ما به سمت کف و سوت رفته است و چیزی که سال ها با آن عناد
وجود داشت و تحت عنوان فیلم فارسی زیر سوال برده می شد در چند سال اخیر برای سینما
ما به یک قاعده تبدیل شده است و ذائقه مردم چنان تغییر پیدا کرد که در فضای مجازی
خشونت در حد اعلا است، قهرمانان فضای مجازی حتی در همکاران من کسانی شدند که
دوربین دستشان گرفتند و تمام زوایای خصوصی زندگی شان را برای فالوور بیشتر با مردم
شریک شدند. کسی مقابل این اتفاقات نایستاد در نتیجه سینما وتئاتر و حتی همه چیز
زندگی ما از اندیشه تهی شده است. شاید فیلم «خانه کاغذی» هزار و یک ایراد داشته
باشد، اصلا منظورم این نیست که این فیلم ها بی نقص هستند اما در نگارش آن دست کم
نگاه متفاوت تری وجود داشته است. متاسفانه دیگر تعمقی وجود ندارد، دیگر کتاب نمی
خوانیم، همه به اینستاگرام و فضای مجازی بسنده کردیم این ها حاصل سیاست گذاری های
اشتباه است و به نظرم به عملکرد مطبوعات و رسانه نیز انتقاداتی وارد است چراکه در
برابر هجوم خبر، فروش و… تسلیم شدند.</span></p>

<p dir=”RTL”><span lang=”FA”></span></p>

<p dir=”RTL”><span style=”font-weight: bold;” lang=”FA”>در دهه هشتاد شما در تلویزیون حضور چشمگیری داشتید و به
نظرم کسی ساناز «مرگ تدریجی یک رویا» را فراموش نخواهد کرد. اما در سال های اخیر
این حضور خیلی محدود تر شده، چرا این اتفاق افتاده است؟</span></p>

<p dir=”RTL”><span lang=”FA”>برخلاف برخی دوستان که در ظاهر نسبت به حضور در تلویزیون
گارد دارند من همیشه گفتم متولد تئاترم و بچه تلویزیون، با وجود اینکه در دوران
طلایی تلویزیون فعالیت داشتم اما چیزی که باعث شد از آن کمی فاصله بگیرم کاملا
خودخواسته بود و دلیل اش بر می گردد به ورود افراد غیر متخصص به تلویزیون و
جایگزینی کمیت به جای کیفیت، اتفاقی که در سینما هم شاهد آن هستیم و رفته رفته
گریبان تئاتر را نیز خواهد گرفت. بسیاری از تهه کنندگان تلویزیون فراموش کردند
مخاطب ۷۰،۸۰ میلیونی دارند و پول را به کیفیت ترجیح دادند. این خیلی دردناک است که
ما هنوز وقتی می گوییم سریال نام آثاری چون سربداران، هزاردستان، امام علی (ع)،
نرگس، در پناه تو و… در ذهن مان نقش می
بندد. از زمانی که تلویزیون چشم روی کیفیت بست و رو به کمیت آورد افرادی در این
مدیوم ظاهر شدند که اصلا تخصصی نداشتند و جایشان آنجا نبود. در همان سال ها در
مصاحبه های بیشماری گفتم این خطر تلویزیون را تهدید می کند اما با من به گونه ای
برخورد شد که تو حرف اضافه ای زدی. از من خودی تر چه کسی بود؟ متاسفانه تا پای
انتقاد در هر حوزه ای به وسط می آید فورا تو غریبه و غیر خودی می شوی. این بود که
از تلویزیون فاصله گرفتم.</span></p>

<p dir=”RTL”><span style=”font-weight: bold;” lang=”FA”>چند روز پیش شما موفق به کسب جایزه بهترین بازیگر جشنواره
رد لاین کانادا شدید. چطور شد که در یک فیلم نیمه بلند ایفا نقش کردید؟ با توجه به
موفقیت فیلم «کمیکال» همچنان همکاری تان با فیلمسازان جوان را ادامه خواهید داد؟</span></p>

<p dir=”RTL”><span lang=”FA”>موضوع جسورانه و دیدن جوانانی که نگاه جدی به سینما دارند و
فقط نیامدند تا از سینما پول در بیاورند باعث شد در این اثر حضور داشته باشم البته
منظورم این نیست که پول درآوردن بد است اما اینکه عده ای جوان دغدغه و اولویت اصلی
شان خود سینما است برایم بسیار قابل احترام ومهم بود. بعد از این هم اگر با کسانی
رو به رو شوم که نگاه سرسری و سهلی به سینما ندارند و در جست و جوی تبلور اندیشه
های خود درسینما هستند قطعا همکاری خواهم کرد. این جایزه برای من بسیار دلچسب بود چراکه
این جشنواره به دور از هر گونه حواشی، سیاست، سفارش و… به طور آکادمیک کار تو را
می بیند و اصلا در آن سر دنیا کسی تو را نمی شناسد و فقط بازی تو ملاک قرار می
گیرد. اینکه در کنار یک آمریکایی و اتریشی بازی من مقبول تر بوده برایم خیلی لذت
بخش است ولو اینکه کسانی برایشان مهم نباشد و این جایزه به چشم شان نیاید. </span></p>

<p dir=”RTL”><span style=”font-weight: bold;” lang=”FA”>اگر اشتباه نکنم مدتی است شما بخشی از انرژی تان را صرف
خانه فرهنگ و هنر «مانا» کردید چطور شد که به چنین ایده ای رسیدید و آن را تاسیس
کردید؟ </span></p>

<p dir=”RTL”><span lang=”FA”>در راستای همین اتفاق که دیگر گفت و گویی میان انسان ها
نیست وهمه چیز از طریق مجاز رد و بدل می شود خانه فرهنگ و هنر «مانا» را تاسیس
کردم، خانه ای که اساس آن بر گفت و گو است. حدود ۶ ماه است که این خانه کار خود را
شروع کرده و من با تکیه بر فرهنگ تئاتر ایرانی درصدد آن هستم تا شاخه هایی مثل
خیمه شب بازی و خیلی چیز های دیگر فراموش نشود. در این خانه فرهنگ ما خیام خوانی،
عطار خوانی و… داریم. شاید این اتفاق در مکان های دیگری بیفتد اما من آرزو میکنم
چنین چیزی در تمام کوچه و خیابان های ما و در دل مردم جاری شود. <br></span></p><p dir=”RTL”><span lang=”FA”><br></span></p><p dir=”RTL”><span lang=”FA”>ملیکا مومنی راد<br></span></p>

<p dir=”RTL”><span lang=”FA”></span></p>

<p dir=”RTL”><span lang=”FA”></span></p>

<p dir=”RTL”><span lang=”FA”></span></p>

هنوز دیدگاهی منتشر نشده است