۹۰ دقیقه ای های پشت میکروفن در کنار مستطیل سبز!

بی شک، فوتبال یکی از ورزش های
محبوب دنیاست و در ایران نیز طرفداران بسیار دارد و فوتبالی های دو آتشه در همه
ادوار و در همه مسابقات داخلی و خارجی از تیم مورد علاقه شان طرفداری کرده اند؛ و
پای باخت و بردهای مرسوم ایستاده اند. از همان زمان که فوتبال ایران رسمیت پیدا
کرده ، هرگاه تیم ملی به مسابقات بین المللی راه یافته، جانبداری های متعصبانه و
وطن دوستانه، از سوی هواداران همچنان وجود داشته است؛ حتی اگر تیم ملی فوتبال مان در
همان ابتدا از دور خارج شود.

باید گفت طی این سالها رسانه ملی نیز نقش به
سزایی در پوشش بازی های فوتبال داشته است؛ هرچند این روال کماکان با کاستی هایی
روبرو بوده، اما مسئولان و مدیران تلویزیون همچنان تلاش کرده اند تا به این ورزش
پرطرفدار آنگونه که باید بپردازند؛ زیرا هرچه نباشد به جز شبکه های خارجی زبان، فقط
رسانه ملی است که می تواند پلی میان مردم و فوتبال باشد.

اما مورد مهمی که فوتبال دوستان رابه دیدن
فوتبال از شبکه های داخلی ترغیب می کند صدا و نحوه تفسیر گزارشگری است که با زبان
رسمی کشور به شرح وقایع بازی می پردازد و آن را هیجان انگیزتر می کند.

گزارشگری فوتبال در تلویزیون از همان زمان که
رسانه ملی به پخش مسابقات فوتبال پرداخته رسمیت داشته و قدمت آن به سالها پیش باز
می گردد.

حال نیز، جام جهانی 2018 روسیه که از روز جمعه
25 خردادماه آغاز شده و برد شیرین ایران مقابل مراکش آن را شیرین تر کرده و مردم
را به شادی دو چندان وا داشته، بهانه خوبی است برای پرداختن به گزارشگرهایی که طی
این سالها به تفسیر مسابقات فوتبال پرداخته اند. اشخاصی که لذت شادی ها و غم باخت
ها را برای فوتبال دوستان خاطره انگیز کرده اند.

اما گزارشگران مطرح فوتبال طی سالهای اخیر چه
کسانی بوده اند و چه ویژگی هایی داشته اند؟

عطالله بهمنش

نکته قابل توجه: نخستین گزارشگر زنده تلویزیونی

عطالله بهمنش ورزشکار، خبرنگار، روزنامه نگار و
گزارشگر ورزشی است. او در فروردین ماه 1302 در کرمانشاه به دنیا آمد. و

بهمنش که روزنامه نگار نیز بود، نویسندگی را از
دی ماه
۱۳۳۰ در مجله ورزشی «نیرو و راستی» آغازکرد.
او در سال‌های
۱۳۳۳ تا ۱۳۳۷ در نشریه «امید ایران» به فعالیت پرداخت و پس از آن نیز با هفته نامه
«کیهان ورزشی» همکاری کرد. «اطلاعات»، «گلبانگ»، روزنامه «ری» و «ایران ورزشی»
برخی از نشریاتی هستند که بهمنش در آنها قلم زده است.

عطالله بهمنش یکی از قدیمی ترین و محبوب ترین
گزارشگران ورزشی است که برای نخستین بار به صورت زنده رقابت دو میدانی میان تیم
ملی ایران و عراق را در سال 1337 گزارش کرد.

ویژگی: فعالیت های حرفه ای ورزشی در رشته دو نیمه استقامت و حضورش در تیم
فوتبال «بانک ملی» و فعالیت در دو عرصه تنیس،
کوهنوردی. البته باید گفت علاقه اصلی این مفسر ورزشی کشتی بود و 5 سال دبیر و نایب
رییس فدراسیون کشتی ایران بود.

عناوین و افتخارات: کسب عناوین قهرمانی در رشته دو نیمه استقامت

حاشیه ها: در 11 تیر 1396 مقارن با دوم ژوئیه یعنی روز جهانی ورزشی نویسان در
سن 94 سالگی دارفانی را وداع گفت.

عباس بهروان

نکته قابل توجه: پس از زنده یاد عطالله بهمنش، پدر گزارشگری فوتبال در ایران است

عباس بهروان نویسنده و گزارشگر فوتبال اهل
اصفهان است و در سال 1330 متولد شده است. او که در رشته تربیت بدنی تحصیل کرده و
فعالیت ورزشی اش را از دبیری شروع کرده، قهرمان فوتبال و والیبال آموزشگاه‌های اصفهان،
سرپرست و کمک مربی «استقلال» اصفهان، سرپرست تیمهای «برق» و«پلی اکریل» اصفهان، مشاور
ورزشی باشگاه «ذوب آهن» در گذشته، مشاور ورزشی شهرداری اصفهان، رئیس اداره بازیها و
تفریحات استان اصفهان بوده است.

عباس بهروان به جز گزارش مسابقات مهم فوتبال در
برنامه هایی چون «جنگ ورزش»، «همگام با ورزش»،
«در قلمرو ورزش»، «ششمین روز هفته با ورزش»، «آخرین روز هفته با ورزش»، «صبح و سلامتی»،
«سرو قامتان»، «پیش به سوی المپیک» و «آیینه ورزش» حضور داشته و مجری بوده است.

ویژگی ها: تسلط در بیان کلمات و جسارت در اجرا. بهروان، مانند زنده یاد بهمنش،
علاوه بر فوتبال، ورزش هایی چون والیبال، کشتی، هندبال و برخی از رشته های دیگر را
گزارش کرده است که همین موضوع باعث شده در بیشتر برنامه های ورزشی حضور داشته
باشد.

عناوین و افتخارات: —–

حاشیه ها: عباس بهروان در سال 1381 آن زمان که در اوج فعالیت بود در حین
ماموریت ورزشی، زمانی که از اصفهان راهی تهران بود تصادف کرد و حدود دو ماه در کما
به سر برد. او با اینکه با کوشش پزشکان به زندگی بازگشت، اما هنوز نتوانسته سلامتی
خود را به طور کامل بازیابد و به فعالیت هایش ادامه دهد.

بهرام شفیع

نکته قابل توجه: مخاطبان با شنیدن نامش برنامه قدیمی «ورزش و مردم» را به یاد می
آورند.

بهرام شفیع مجری، مدیر ورزشی و گزارشگر ایرانی
زاده 1335 در تهران است. او فارغ التحصیل رشته علوم سیاسی از دانشگاه تهران است و
مدرک دوره ارشد تهیه کنندگی و گزارشگری خود را از اتحادیه رادیو تلویزیونی آسیا،
اقیانویسه دریافت کرده است. شفیع در دوران جوانی
فوتبالیست بوده و در تیم «قصر یخ» توپ می زده و گزارشگری نیز می کرده است. او پس از
انقلاب همکاری خود را با سازمان صدا و سیما آغاز کرد و با شرکت در آزمون صدا و سیما
در سال
۱۳۶۱ به استخدام رسمی این سازمان درآمد و پس
از ورود گزارشگران فوتبال به سازمان صدا و سیما در دهه هفتاد به تدریج از این عرصه
دور شد و جای خود را به جوان ترها داد. او
چند سال پیش با گزارش بازی ایران و کره شمالی به طور کامل از این عرصه
خداحافظی کرد.

ویژگی: بهرام شفیع جزو نخستین نسل برنامه ‌سازان ورزشی بعد از انقلاب در تلویزیون
است.

عناوین و افتخارات: ——-

حاشیه ها: با وجود نداشتن هیچ گونه دانش و تجربه در زمینه مدیریت ورزشی در سال
۱۳۸۴ ریاست فدراسیون «هاکی» ایران را به عهده
گرفت. در آذر ماه
۱۳۸۸ با رای ‌گیری دوباره در این سمت ابقا شد
و در ششم دی ماه سال
۱۳۹۶ در این سمت ابقا شد.

اسکندر کوتی

نکته قابل توجه: او نخستین کسی بود که پیغام آزادسازی خرمشهر را از رادیو اعلام کرد!

اسکندر کوتی اهل جنوب، مجری، تهیه کننده برنامه
های ورزشی و یکی از قدیمی ترین گزارشگران ایرانی است که طی سالهای فعالیتش در عرصه
تلویزیون مسابقات مهمی را گزارش کرده است. «جنگ فوتبال اروپا» نیز یکی از برنامه
هایی است که کوتی تهیه کننده آن بوده است.

ویژگی: لحن، صدا و نوع بیان او هیجان بسیاری به بازی هایی می داد که او
گزارشگرشان بود.

عناوین و افتخارات: ——

حاشیه ها: در بازی پر حاشیه ایران و عربستان در جام جهانی 1998 فرانسه که در
استادیوم آزادی برگزار شد پس از اعلام ضربه پنالتی به سود ایران که به دلیل خطا
روی علیرضا منصوریان اعلام شده بود و در نهایت توسط علی دایی روانه اوت شد با
تکرار چندباره «الله اکبر» موجب شگفتی مخاطبان شد. اسکندر کوتی در عرصه بازیگری
نیز دارای تجربه است و چندی پیش در سریال
«معمای شاه» ساخته محمدرضا ورزی حضور پیدا کرده و ایفاگر نقش شهید مفتح بوده است.

جهانگیر کوثری

نکته قابل توجه: تهیه کننده سینما و همسر کارگردان سینما رخشان بنی اعتماد و پدر
باران کوثری

جهانگیر کوثری، تهیه کننده سینما، مجری،
روزنامه نگار و گزارشگر فوتبال در سال 1330 متولد شده و زاده تهران است. او فارغ
التحصیل کارگردانی سینما از دانشکده هنرهای دراماتیک است و از سال 1350 در عرصه سینما فعال است و به جز
تهیه کنندگی فیلمهای مختلف، تجربه کارگردانی چند اثر کوتاه و مستند را به عهده
داشته و سال‌ها در صدا و سیما به عنوان گزارشگر فوتبال نیز فعالیت داشته‌ و بازی
های مهمی را گزارش کرده است.

ویژگی ها: کوثری از همان ابتدای فعالیتش در سینما در ورزش فوتبال نیز فعال بوده و در تیم هایی چون
جوانان و بزرگسالان «راه آهن» و در تیم «استقلال» (تاج سابق) بازی کرده است.

عناوین و افتخارات: ——

حاشیه ها: آنگونه که می گویند جهانگیر کوثری در آبان ماه 1396 از سوی رسانه
ملی ممنوع التصویر شده است خودش در اینباره اینگونه گفته است: «من هم ممنوع ‌التصویر
و هم ممنوع ‌الصدا هستم. یعنی حتی در رادیو هم برای مصاحبه با من معذوریت دارند و
مسئول ورزش رادیو این ممنوعیت را ابلاغ کرده‌است».

جواد خیابانی

نکته قابل توجه: سوتی های کلامی بسیار که از او کاراکتری دوست داشتنی و طنز ساخته است؛
البته او معتقد است که به اندازه دیگر گزارشگران اشتباه نمی کند و سوتی هایش بیشتر
از آنها نیست.

جواد خیابانی، مجری برنامه های ورزشی و گزارشگر
پرحاشیه فوتبال، زاده کرج است و در آبان ماه 1345 متولد شده و برنامه هایی چون «معرفی
ورزش‌ها»،
«ایران در جام جهانی»، «جام ملت‌های آسیا»، « ما، شما، ورزش» و«یار دوازدهم» را تهیه و تولید
کرده است.
او سالهاست که در عرصه گزارشگری فوتبال فعال است و تا به حال به المپیک «سیدنی»،
«آتن» و پاراالمپیک «پکن»، «لندن»، «ریو» و جام ملت‌های
۲۰۱۱ قطراعزام شده است.

ویژگی ها: لحن هیجان انگیز و طنز کلامی در بیان جملات و استفاده از اصطلاحات
عجیب و غریب!

عناوین و افتخارات: خیابانی در سال ۱۳۷۷ موفق شد جایزه بهترین گزارشگر فوتبال
را از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران دریافت کند. او ده سال بعد یعنی در سال
1387 از سوی مجله «سروش» و با انتخاب مخاطبان این نشریه پس از حسین الهی قمشه ای
عنوان محبوب ترین چهره تلویوزیون ایران را کسب کرد و در سالهای
۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ نیز به عنوان بهترین مجری برنامه‌های ورزشی
انتخاب شد.

حاشیه ها: جواد خیابانی در تاریخ ۴ دی ماه ۱۳۹۴ از طرف حوزه انتخابیه کرج نامزد انتخابات مجلس شورای اسلامی شد؛ اما از سوی هیئت
نظارت شورای نگهبان، به علت نقص مدارک، رد صلاحیت شد و پس از ارائه مدارک مورد نظر،
صلاحیت او مورد تأیید قرار گرفت و در نهایت یک ماه قبل از برگزاری انتخابات به علت
مشکلات شخصی از انتخابات مجلس کناره‌گیری کرد. او همچنین در زلزله ویرانگر
سرپل ذهاب که چند ماه پیش رخ داد یکی از فعالانی بود که به جمع آوری کمک پرداخت و
زمان زیادی را در استان کرمانشاه سپری کرد.

عادل فرودسی پور

نکته قابل توجه: مدیریت، اداره، تهیه و تولید برنامه نود و فعالیت های فرهنگی.

عادل فردوسی پور گزارشگر محبوب و پرطرفدار زاده
مهر 1353 است و علاوه بر تفسیر فوتبال مترجم و مدرس دانشگاه نیز هست و مخاطبان او
را با برنامه «نود» که نوزده سال است به روی آنتن شبکه سیماست، می شناسند. او دارای
مدرک کارشناسی ارشد مهندسی صنایع از دانشگاه صنعتی شریف است و تحصیلات خود را در همین
رشته و تا مقطع کارشناسی ارشد ادامه داده و دکترای مدیریت رسانه از دانشگاه تهران است.

عادل فردوسی پور فعالیت رسانه‌ ای خود را از
سال 1372 با روزنامه «ابرار ورزشی» آغاز کرد و سپس در آزمون گزارشگری صدا و سیما
شرکت کرد و پس از چندین بار آزمون، به صدا و سیما راه یافت. او در ابتدا به گزارش برنامه
های آرشیوی پرداخت و پس از آن بازی‌های مهمتری
را گزارش کرد. فردوسی پور پس از گزارش‌
بازیهای جام جهانی
۹۸، محبوبیت زیادی کسب کرد و پس از آن بود که به عنوان گزارشگر بازی‌های
زنده و مهم انتخاب شد.

ویژگی ها: فردوسی پور از معدود گزارشگرانی است که به زبان انگلیسی تسلط دارد و
آن زمان که تلفظ نادرست نام‌های خارجی در گزارش‌های فوتبال صدا و سیما زیاد اتفاق می‌افتاد،
فردوسی پور با ادای درست نامها به این روند پایان داد؛ و نکته دیگر اینکه عادل
فردوسی پور پیش از بازی ها به کسب اطلاعات درباره تیم ها و بازیکنان مختلف می
پردازد و در حین بازی اطلاعات زیادی به مخاطبان می دهد. کتاب های «فوتبال در برابر
دشمن»، « کتاب جامع فوتبال»، «هنر شفاف اندیشیدن»، «هنر خوب زندگی کردن» آثاری
هستند که فردوسی پور طی این سالها ترجمه آنها را به عهده داشته است.

عناوین و افتخارات: فردوسی پور در مراسم اهدای توپ طلای فوتبال ایران جایزهٔ بهترین گزارشگر
را از افشین قطبی دریافت کرد. او یکی از محبوب‌ترین چهره‌های اجتماعی در ایران است
ومجله «نیوزویک» در سال
۲۰۰۹ به دلیل محبوبیت گسترده، از او به عنوان
یکی از بیست فرد قدرتمند ایران یاد کرده است. او همچنین بهترین گزارشگر ورزشی لیگ برتر
فوتبال ایران
در سالهای 1394 و
95 است.

حاشیه ها: فردوسی‌پور در سال ۱۳۸۴ با گروه اجرایی نمایش «فنز» به نویسندگی
و کارگردانی محمد رحمانیان همکاری داشت و در این نمایش صداپیشه یک گزارشگر فوتبال بود.
او در سال 1396 آن زمان که برای گزارش بازی ایران و چین به استادیوم آزادی می رفت
با ترافیک سنگین مواجه شد و برای رسیدن به مسابقه ورود ممنوع رفت و لاین مخالف
ورزشگاه و اتوبان را برای رسیدن به مقصد برگزید که انتشار تصاویر این اتفاق برای
او دردسرساز شد.

مزدک میرزایی

نکته قابل توجه: در زمانی نه چندان دور پس از عادل فردوسی پور، مطرح ترین گزارشگر
فوتبال بود.

مزدک میرزایی گزارشگر فوتبال متولد شهریورماه
1349 است و از سال 1376 تاکنون در صدا و سیما مشغول به کار است. او پس از آنکه در
کنار جواد خیابانی بخش هایی از بازی دو تیم «نانت» و «موناکو» را گزارش کرد به جمع
گزارشگران فوتبال پیوست و پس از آن به گزارش بازی های جدی تر و مهم تر پرداخت.

ویژگی ها: لحن پر انرژی و اطلاعات به روز درباره بازی ها و بازیکنان

عناوین و افتخارات:—–

حاشیه ها: طی این سالها که برنامه «نود» به روی آنتن است مزدک میرزایی در دو
قسمت اجرای برنامه را به عهده داشته است. در سال 1389 پرویز مظلومی مربی وقت
استقلال او را به طرفداری از تیم پرسپولیس متهم کرده است.

محمدرضا احمدی

نکته قابل توجه: با وجود سابقه نه چندان طولانی در عرصه گزارشگری، محبوبیت زیادی در
میان مخاطبان و فوتبال دوستان کسب کرده است

نکته قابل توجه: محمدرضا احمدی متولد 1361 و زاده تهران مجری برنامه های ورزشی و
گزارشگر فوتبال است. او فارغ التحصیل حسابداری است و در رشته مدیریت ورزشی تحصیل
کرده است. احمدی در سال
1378 برای گزارشگری در تلویزیون تست داد و رد
شد؛ پس از آن در سال
۸۲ وارد رادیو شد و به گزارشگری پرداخت،
سپس در جام جهانی فوتبال 2010 به گزارش مسابقات فوتبال پرداخت و بازی های بسیاری
را گزارش کرد و نوع اجرایش مورد توجه فوتبال دوستان قرار گرفت.او گزارش بازیهای مهم
جام جهانی
۲۰۱۴ را عهده داشته و بیشترین گزارش را در شبکه
۳ در این تورنمنت انجام داده است. احمدی
همچین در تابستان
۹۵ همراه با رضا جاودانی اجرای برنامه جام
پانزدهم، ویژه برنامه جام ملت‌های اروپا را برعهده داشته و به عنوان مجری و گزارشگر
شبکه
۳ سیما در مسابقات آسیایی اینچئون کره جنوبی
و المپیک
۲۰۱۶ ریوی برزیل حضور داشته و گزارش‌هایی از
محل بازی‌ها تهیه و ارسال کرده است.

ویژگی ها: تسلط بر بیان و لحن در حین گزارش

عناوین و افتخارات: ———

حاشیه ها: احمدی مدتی در تیم برق تهران توپ زده و تاکنون حواشی زیادی نداشته است.


وحید خانه ساز