باز هم خواب پریشان دیدم! | پایگاه خبری صبا
امروز ۵ اردیبهشت ۱۴۰۳ ساعت ۲۰:۱۰
نگاهی کوتاه به زندگی و درخشش‌های نصرت فاتح‌علی‌خان

باز هم خواب پریشان دیدم!

آرمان امیری

نصرت فاتح على‌خان خواننده و استاد سبک قوالى، ۱۳ اکتبر ۱۹۴۸ میلادی، در شهر فیصل‌آباد در ایالت پنجاب،
پاکستان متولد شد. پدر وی فتح علی‌خان، موسیقی‌شناس، نوازنده و خواننده موسیقی قوالی
بود که در سال
۱۹۶۴ میلادی، درگذشت و نصرت مجبور شد که جای
پدر را در گروه پر کند.

سنت قوالی در خانواده نصرت قدمتی ششصد ساله داشته
است. در کل از عمر هنر قوالی هم بیشتر از این نمى‌گذرد. پس بسیار جالب است که از آغاز
درخشش قوالی تاکنون، این خانواده حدود شش قرن است که مشغول ذکر و آوازند.
بعد از مرگ پدر (فتح على‌خان)، نصرت در
گروه خوانوادگى قوالى جاى پدر را گرفت.
اتفاقا اولین اجرای نصرت در مراسم چهلم پدر بود. قطعات قوالی نصرت فاتح علی‌خان عموما با
یک مقدمه نرم و آرامش‌بخش آغاز می‌شود، سپس شعرخوانی (به تعبیر ما: تصنیف) با صدای
دست و ساز کوبه‌ای آغاز می‌شود. ریتم سرود ابتدا آرام است و کم کم شتاب بیشتری پیدا
می‌کند تا آنجا که هم شنونده و هم خود خواننده به وجد بیایند.

نقل است که می‌گویند نصرت در نوجوانی خواب می‌بیند
که با حالی خوش در حرم حضرت معین‌الدین چشتی در حال آوازخوانی و قوالی است. نصرت وقتی
از خواب بیدار می‌شود پیش خودش می‌گوید «باز هم خواب پریشان دیدم. هیچ وقت این خواب
نمی‌تواند یک رویای صادقه باشد. چون اصلا امکان ندارد در یک حرم و بارگاه اسلامی کسی
اجازه داشته باشد آواز بخواند.» به همین خاطر او این خواب را جدی نمی‌گیرد و به زندگی
عادی خودش ادامه می‌دهد. تا اینکه یک بار دیگر، و چند بار دیگر در شب‌های رویایی دیگری
نصرت خواب می‌بیند در بارگاه خواجه اجمیر جناب معین‌الدین چشتی در حال قوالی ست. اینجا
بود که یک بار در زندگی سر جایش می‌ایستد و به خودش می‌گوید: «نصرت! این خواب ها شوخی
نیستند»

وى دارای طیف فوق العاده‌ای از توانایی‌های صوتی بود به‌طوری‌ که می‌توانست
در چند ساعت متوالى و به‌صورت سنگین آن‌ها را به اجرا بگذارد. او با همکارى مایکل بروک در هالیوود هم موسیقی بسیار
موفقی ارائه داده بود که پذیرش جهانی داشت.

اولین آهنگى از او که شهرت عمومى در پاکستان پیدا
کرد آهنگ
«حق علی علی» بود که سبک سنتى و فولکلور با سازهاى سنتى
شرقى و پاکستانى بود.
اولین اجراى نصرت
فاتح‌ علی‌خان بصورت بین المللى و جهانى در فستیوال
womad
لندن در تابستان ١٩٨۵ صورت
گرفت. از دیگر اجراهاى او مى‌توان اجراى فرانسه (پاریس در سال‌هاى ۱۹۸۵ و ۱۹۸۸) را
نام برد.

همچنین او براى اولین بار به دعوت بنیاد ژاپن در
سال ۱۹۸۷ به این کشور سفر کرد و در پنجمین جشنواره هنرهایى سنتى تجسمى آسیا در ژاپن
اجراهایى داشت. وى در سال ۱۹۸۹ در آکادمى موسیقى بروکلین شهر نیویورک موسیقى سنتى قوالى
خود را اجرا کرد و تحسین مخاطبان و موسیقیدانان آنجا را نیز بر انگیخت.
در سال تحصیلى ١٩٩٣-١٩٩٢ نصرت خان به عنوان
هنرمند مهمان و افتخارى براى بازدید از دپارتمان شناخت موسیقى ملل دانشگاه واشنگتن
به آمریکا دعوت شد.

در سال ۱۹۹۷ یکى از آلبوم‌هاى نصرت خان به نام روح
مضر (
Intoxicated Spirit)
نامزد بهترین آلبوم فولکلور و سنتى جشنواره ى جهانى گرمى شد، همچنین در همان سال آلبوم
آهنگ شب (
night song)
او نامزد بهترین آلبوم موسیقى جهان جشنواره ى گرمى شد.

او همچنین آهنگ‌هایى را به اشعار
فارسى خوانده است که می‌توان به آهنگ
«نه من
بیهوده می‌رقصم»
اشاره کرد که یکى از اشعار مولانا است.

وى پس از عمری تلاش شگفت آور هنری و موسیقایی در
سال ۱۹۹۷ برای عمل درمان بیماری قلبی عازم آمریکا شد، اما به خاطر وخامت حالش قبل از
رسیدن به مقصد در لندن بسترى و سپس در تاریخ
۱۶ اوت همان سال به‌ علت عارضه قلبى درگذشت.

هنوز دیدگاهی منتشر نشده است