جمشید سماواتیان؛ هنرمندی که برای احیای هنر گذشته ایران دغدغه داشت | پایگاه خبری صبا
امروز ۹ فروردین ۱۴۰۳ ساعت ۱۶:۵۸

جمشید سماواتیان؛ هنرمندی که برای احیای هنر گذشته ایران دغدغه داشت

پیکر جمشید سماواتیان، نقاش نوگرای ایرانی امروز یکشنبه ۲۵ مهرماه در قطعه هنرمندان به خاک سپرده شد.

به گزارش صبا، صبح یکشنبه ۲۵ مهر ماه پیکر جمشید سماواتیان، نقاش نوگرای کشور در قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) به خاک سپرده شد. در مراسم خاکسپاری این هنرمند، برخی از اعضای خانواده او، نیکنام حسینی‌پور مدیرعامل موسسه هنرمندان پیشکسوت، عباس مشهدی زاده، مهرداد فلاح و برخی از شاگردان و دوستان آن هنرمند حضور داشتند.

جمشید سماواتیان نقاش پیشکسوتِ نوگرا صبح جمعه ۲۳ مهرماه ۱۴۰۰ بر اثر عارضه قلبی در خانه خود در خادم آباد شهریار درگذشت. این هنرمند که در هفته‌های گذشته به خاطر ابتلا به بیماری کرونا در بیمارستان بانک ملی تهران بستری شده بود، در ۸۳ سالگی دار فانی را وداع گفت.

 مهرداد فلاح، نقاش، شاگرد و دوستِ دیرین سماواتیان در حاشیه مراسم تشییع استاد خود، از آخرین دیدار با وی، پنج روز قبل از ابتلایش به کرونا و بستری در بیمارستان گفت: افسوس که هنر ایران مرد بزرگ و خودساخته‌ای را از دست داد. استاد سماوتیان ستون هنر ایران بود؛ کسی که زنده یاد صادق تبریزی از او به عنوان پدر پتینه ایران یاد می‌کرد. او آخرین بار پنج روز قبل از ابتلا به کرونا به آتلیه من آمد و ساعتی را با هم گذراندیم.

این نقاش درباره زندگی هنری سماواتیان تصریح کرد: هنرمندان بسیاری در آثار خود از سماواتیان اقتباس کردند. او شاگرد استاد علی‌محمد حیدریان آخرین نقاش دوره کمال الملک بود و افتخارش شاگردی حیدریان بود. او از نسل دوم نقاشان نوگرای ایران بود و در دوره‌ای در دانشکده هنرهای زیبای تهران هنرآموزی می‌کرد که هم آموزه‌های علی‌محمد حیدریان در دانشکده نفوذ داشت و هم استادانی نوگرا چون محمود جوادی‌پور به کار آموزش مشغول بودند. سماواتیان همچون دیگر هم‌دوره‌ای‌های خود، مانند آیدین آغداشلو، علی‌اکبر صادقی، رویین پاکباز و عباس کیارستمی، پرورده چنین فضای آموزشی‌ای بود.

فلاح درباره آخرین نمایشگاه سماواتیان بیان کرد: بهمن سال گذشته آخرین نمایشگاه خود را با نام «میراث» در گالری نگر برپا کرد. نمایشگاهی که حاصل بیش از نیم قرن تلاش و تجربه او بود و برای همین «میراث» نام گرفت. استاد سماواتیان با این که خود سال‌ها در خادم آباد شهریار زندگی درویش مسلکانه ای را به دور از هیاهوی هنر و در عزلت در پیش گرفته بود، اما شخصیت سخاوتمندی داشت و بعد از این نمایشگاه، عواید حاصل از فروش آثارش را صرف امور خیریه و کمک به نیازمندان خادم آباد و هنرمندان نوپایی کرد که به دلیل مسایل معیشتی از مسیر هنری خود بازمانده‌ بودند.

او ادامه داد: جمشید سماوتیان متأثر از هنرهای سنتی و دیوارنگاره‌های عصر صفویِ زادگاهش اصفهان، به خلق آثاری پرداخت که یادآور و نشان‌دهنده گذر زمان و تخریبی است که بر هنرهای سنتی ایران رفته است. سماواتیان با تسلط بی‌نظیر بر انواع ابزارها و تکنیک‌های غیرمتعارف، به احیای هنر گذشته ایرانی با نگاهی نو و بن‌مایه‌های انتزاعی اهتمام ورزیده است. او در نقاشی‌های نیمه‌فیگوراتیو خود از موادی چون خاک، گل، گچ، مواد ترکیبی، ورق‌های طلا و نقره همراه با شیوه‌های مختلف پتینه‌کاری بهره می‌گیرد تا فرسودگی، ریختگی و تَرَک‌ها را به نمایش بگذارد. همین استفاده از مواد غیرمتعارف به آثار او خصوصیتی معاصر بخشیده است.

فلاح مهم‌ترین هنر سماواتیان را، عشق‌ورزی دانست و عنوان کرد: سماواتیان نقاشی بود که میراث خود را با رنج و سختی و سرمستی خلق کرد و در تاریخ هنر معاصر ایران باقی گذاشت. هر چند من باور دارم که او فقط جسم خاکی‌اش را تسلیم مرگ کرد، با این حال شعرِ زندگی، همیشه غافلگیرمان می‌کند؛ درست همانجایی که می‌خواند «و در شهادت یک شمع راز منوری است که آن را آن آخرین و آن کشیده‌ترین شعله خوب می‌داند…»

جمشید سماواتیان زاده ۱۳۱۷ در اصفهان بود و کار هنری را از کودکی آغاز کرد. از سال ۱۳۳۸ وارد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و نخستین نمایشگاه انفرادی او سال ۱۳۴۳ در هتل هیلتون تهران برگزار شد. آخرین نمایشگاه انفرادی او با نام «میراث» از دهم تا بیست و یکم بهمن ۱۳۹۹ در نگارخانه نگر برگزار شد. او همچنین دارای نشان درجه یک هنر (دکترا) در نقاشی و عضو موسسه هنرمندان پیشکسوت ایران بود.

انتهای پیام/

هنوز دیدگاهی منتشر نشده است