پشت‌صحنه «مرتضی» چه گذشت/ روایتی واقعی از یک پرونده قتل | پایگاه خبری صبا
امروز ۵ اردیبهشت ۱۴۰۳ ساعت ۱۳:۵۵
صبا گزارش می دهد؛

پشت‌صحنه «مرتضی» چه گذشت/ روایتی واقعی از یک پرونده قتل

تله فیلم «مرتضی» به کارگردانی محمد حمزه ای محصول ناجی هنر که از 11 شهریور جلوی دوربین رفته است، قصد دارد جزییات یک پرونده قتل را روایت کند.

به گزارش خبرنگار رادیو و تلویزیون خبرگزاری صبا، پیرو تولید هفت تله فیلم توسط موسسه ناجی هنر به مناسبت هفته نیروی انتظامی و ۲۰ ساله شدن این موسسه، پس از بازدید از پشت‌صحنه تله فیلم «یگان ویژه» به کارگردانی مسعود تکاور و تهیه کنندگی سیدهاشم موسوی در روز یکشنبه ۲۷ مردادماه، این بار سراغ یکی دیگر از تله فیلم های ناجی هنر با نام «مرتضی» به کارگردانی محمد حمزه‌ای و تهیه کنندگی احمد زالی رفته ایم تا از پشت‌صحنه این تله‌فیلم که روز اول تصویربرداری خود را آغاز کرده بود، بازدیدی داشته باشیم.

قرارمان برای بازدید از پشت صحنه روز دوشنبه ساعت ۱۱:۳۰ بود که ۱۵ دقیقه زودتر به یکی از ۳۸ لوکیشن این تله فیلم یعنی دانشکده دامپزشکی واقع در خیابان دکتر محمد قریب در خیابان انقلاب رسیدم. با وجود هماهنگی های انجام شده کمی طول کشید تا به دانشکده وارد شوم.

زمانی که پا به داخل ساختمان اصلی دانشکده جایی که کلاس هایش به جای شماره به نام استادان نامگذاری شده بود، گذاشتم با خود گفتم این مکان می تواند لوکیشن خوبی برای فیلم هایی که نیاز به دادسرا، اداره آگاهی و یا حتی زندان دارد، باشد که البته این تصور را بعدا از زبان یکی از عوامل گروه هم شنیدم که به دیگری می گفت لوکیشن بسیار خوبی برای دادسرا و آگاهی است!

در انتهای راهروی ساختمان گروه سازنده تله فیلم «مرتضی» در کلاس شهید حاتمی مشغول تصویربرداری و سایر عوامل در خارج از کلاس درگیر انجام کارهای دیگر پروژه بودند. بعد از سلام و احوال پرسی با بخشی از اعضای گروه، پذیرایی شدم و کمی منتظر ماندم تا بتوانم با یکی از بازیگران این تله فیلم بعد از پایان تصویربرداری گفتگو کنم.

در حین گفتگوی مختصر با عوامل پشت صحنه متوجه شدم امروز علاوه بر گروهی که از برنامه تلویزیونی «شما و سیما» برای تهیه گزارش به پشت صحنه این تله فیلم آمده بودند، مجتبی رشوند مدیرعامل موسسه ناجی هنر نیز با هماهنگی قبلی برای بازدید از پشت صحنه تله فیلم «مرتضی» به دانشکده می آید تا با گروه سازنده این پروژه دیدار و گفتگویی داشته باشد.

در زمان استراحتی که به گروه داده شد کارگردان و تهیه کننده «مرتضی» دیداری با مدیرعامل موسسه ناجی هنر داشتند و من از فرشته مرعشی یکی از بازیگران «مرتضی» که در رشته تئاتر تحصیل کرده است، درخواست کردم که در کلاس شهید پورمهدی جایی که کاربردی چند منظوره اعم از اتاق گریم، اتاق گفتگو و… برای اعضای گروه داشت، صحبت کنیم.

مرعشی در ابتدا درباره نقش خود در این تله فیلم توضیح داد: من نقش نفیسه را در تله فیلم «مرتضی» ایفا می کنم. نفیسه دختری است از قشر متوسط رو به پایین جامعه که در دانشگاه با پسری که رتبه بالایی در دانشگاه دارد، آشنا می شود و اتفاقاتی برای آنها رقم می خورد.

وی با اشاره به اینکه «مرتضی» اولین تله فیلم و کار تلویزیونی او به حساب می آید، بیان کرد: من بیشتر در فیلم های کوتاه بازی کرده ام و یکسری نقش ها در انتخاب من نبوده است اما زمانی که فیلمنامه را خواندم و با کارگردان گفتگو کردم، متوجه شدم مدیوم جدیدی نسبت به کارهای تلویزیونی در گذشته در این کار وجود دارد و باعث شد این نقش را بپذیرم.

بازیگر نقش «نفیسه» درباره همکاری خود با محمد حمزه ای کارگردان این تله فیلم نیز گفت: «مرتضی» اولین همکاری من با محمد حمزه ای است و از این بابت بسیار خرسندم چراکه او به کار خود تسلط کافی دارد و با صبر و حوصله زیاد به همه عوامل کمک می کند.

مرعشی ابراز امیدواری کرد: مطمئن هستم اتفاق خوبی خواهد افتاد چراکه گروهی حرفه ای پشت این کار هستند.

بعد از گفتگو با فرشته مرعشی که زمان زیادی برای گفتگو نداشت و باید برای ادامه تصویربرداری حاضر می شد، با مجتبی رشوند مدیرعامل موسسه ناجی هنر درباره ساخت این ۷ تله فیلم که «مرتضی» دومین آن بود، در همان کلاس شهید حاتمی به گفتگو نشستم.

مدیرعامل موسسه ناجی هنر در ابتدا بیان کرد: من تاکید می کنم به جای اطلاق کلمه هفت تله فیلم می توانیم بگوییم هفت فیلم سینمایی چراکه کیفیت آنها بالاتر از آن است که بتوان اسمش را تله فیلم گذاشت و جشنواره ای روی آنها کار شده است. همچنین عواملی که در این پروژه ها در خدمت آنها هستیم غالبا حرفه ای هستند و حتی تجهیزاتی که برای تولید این فیلم ها استفاده می شود، به نوعی تجهیزات سینمایی است.

وی درباره هدفی که تولید این هفت تله فیلم دنبال می کند، عنوان کرد: فضای تولید در سینما به سمتی می رود که دستمزد اعضای گروه اعم از بازیگر، کارگردان و … در حال افزایش است و این موضوع به زودی باعث می شود افراد جوانی که می خواهند در حوزه فیلمسازی ورود پیدا کنند، فضای محدودی داشته باشند و همین امر مانع رشد آنها می شود. نهادهای فرهنگی، تولیدی و یا سازمان هایی که برای تولید یک پروژه سرمایه گذاری می کنند در حال حاضر باید یک مبلغ بالایی را فقط برای دستمزد بازیگر و یا کارگردان بدهند که این موضوع باعث می شود آنها نیز تصمیم بگیرند تولیدات خود را معطوف به پروژه های کوچک تر کنند.

رشوند افرود: اما ما با تولید این هفت فیلم قصد داریم نشان دهیم که می توان کار خوب تولید کرد. همچنین ساخت یک اثر هنری نیازمند هزینه های هنگفت نیست و می توان با قیمت معقول و منطبق با شرایط اقتصادی جامعه یک اثر هنری را تولید کرد که فرصتی برای حضور جوانان در این راه و نشان دادن توانمندی های آنها باشد.

مدیرعامل موسسه ناجی هنر با اشاره به اینکه موسسه ناجی هنر با تولید این هفت فیلم فرصت هایی را برای حضور جوانان فراهم کرده است، تاکید کرد: با یک و یا دو پروژه نمی توان در بحث آموزش و یا انجام کار فرهنگی تحول اساسی ایجاد کرد. البته ما در تعامل و همکاری با سازمان صداوسیما برای تولیدات متعدد در قالب ها و گونه های مختلف برنامه ریزی کرده ایم و در حال حاضر طرح هایی را برای تولید مستند، برنامه کودک و نماهنگ داریم تا بتوانیم در حد و اندازه خودمان اثرگذار باشیم.

وی با اشاره به اینکه بیشترین وظیفه نیروی انتظامی برقراری نظم و آرامش در جامعه است و در کنار آن وظیفه فرهنگسازی نیز دارد، مطرح کرد: متاسفانه یک ضعف بزرگی است که فعالیت و اقدامات نیروی انتظامی در جامعه به خوبی نشان داده نمی شود چراکه آنها در شرایط مختلف درگیر موضوعات مختلف می شوند. یکی دیگر از اهداف ما علاوه بر فرصت سازی برای حضور جوانان، به تصویر کشیدن بعد آموزشی و فرهنگسازی در این عرصه این است که اقدامات و تلاش های نیروی انتظامی را نیز به نمایش بگذاریم.

رشوند با اشاره به اینکه موسسه ناجی هنر قصد دارد این هفت تله فیلم را برای جشنواره های خارج از کشور نیز بفرستد، تصریح کرد: بعد از اتمام این پروژه، تولید فیلم سینمایی را نیز در دستور کار داریم اما از آنجا که یک بخشی از مساله تولید فیلم سینمایی به استقبال بینندگان و بخش دیگر آن به مسایل اقتصادی بازمی گردد باید درباره تولید آن تامل کنیم. درباره تولید سریال نیز با سیمافیلم گفتگو کرده ایم و در حال حاضر طرح هایی را بررسی می کنیم و ان شاالله به صورت مشترک با سیمافیلم و چند نهاد دیگر که بعدا نام آنها اعلام می شود، قصد تولید یک سریال بلند حداقل ۳۰ قسمتی را داریم.

به گفته وی، اگرچه هزینه تولیدات تصویری بالا است اما در این پروژه با برآوردی نسبتا پایین تجهیزات تامین شده و خیلی نگاه صرف اقتصادی در آن نبوده است.

رشوند با بیان اینکه پیش بردن هفت تله فیلم همزمان با هم کار سختی است، اظهار کرد: ما از بین حدود ۷۰ طرح به هفت طرح رسیدیم و برای تولید آنها بسیاری انرژی گذاشته شده است. قصد داشتیم در قالب سینما این پروژه ها را پیش ببریم اما کمی در مورد گیشه فروش مردد بودیم زیرا شاید مخاطبان بیشتر برای دیدن افراد چهره به سینما می آیند.

وی معتقد است صداوسیما زمانی تله فیلم های خوبی تولید می کرد اما بعد از مدتی به دلیل تغییر سیاستگذاری ها ساخت آنها متوقف شد ولی این وظیفه صداوسیما به عنوان متولی اصلی تولید آثار هنری کشور در جایگاه دولتی است که ساخت تله فیلم ها را دوباره از سر بگیرد و کار را به افراد شایسته بسپارد.

مدیرعامل موسسه ناجی هنر در پایان صحبت های خود بیان کرد: من از همه کسانی که در این پروژه همکاری داشته اند، تشکر می کنم و فکر می کنم می توانم این قول را بدهم که کارهای خوبی تولید می شود که ارزش دیدن دارد.

بعد از گفتگو با مجتبی رشوند، منتظر احمد زالی تهیه کننده «مرتضی» شدم تا چند دقیقه ای بتوانم با او گفتگو کنم. در زمان گفتگو با او متوجه شدم در این تله فیلم نقش یک استاد دانشگاه را هم ایفا می کند. در این زمان محمد حاتمی بازیگر سینما، تلویزیون و تئاتر که نقش کاراگاه را در این تله فیلم ایفا می کند، به کلاس آمد و پشت میز گریم نشست تا برای ایفای نقش خود آماده شود.

از محمد حاتمی می خواهم چند دقیقه ای وقتش را در اختیارم قرار دهد، اما او می گوید تا زمانی که جلوی دوربین نرفته است نمی تواند درباره نقش خود و کار توضیح بدهد.

در همین فاصله احمد زالی تهیه کننده «مرتضی» از سر صحنه آمد و با یکدیگر درباره این تله فیلم گفتگو کردیم.

تهیه کننده تله فیلم «مرتضی» در ابتدا تاکید کرد: من ترجیح می دهم به جای اطلاق عنوان تله فیلم به «مرتضی» آن را فیلم ویدیویی بنامیم زیرا نگاه ما به این فیلم، نگاه جشنواره ای است و با وجود آنکه «مرتضی» قرار است از تلویزیون پخش شود اما با توجه به امکاناتی که در آن استفاده می شود، باید نگاهی متفاوت تر از کار تلویزیونی به آن شود.

یک داستان واقعی از یک قتل

وی درباره داستان این فیلم توضیح داد: قصه «مرتضی» برگرفته از یک ماجرای واقعی از یک پرونده قتل است که ما برداشتی از این پرونده داشتیم و توسط حمیدرضا بابابیگی به فیلمنامه تبدیل شد.

زالی با اشاره به اینکه یک شاخه ای در سینما وجود دارد با نام سینمای اقتباسی و بسیاری از فیلم های موفق سینمای جهان از رمان های موفق جهان ساخته شده اند، اظهار کرد: متاسفانه در ایران استفاده از این فضای اقتباسی خیلی کمرنگ است و نویسندگان فیلمنامه به ندرت به این سمت می روند که دلایل آن قابل بررسی است، اما تجربه نشان داده است که داستان واقعی به صورت مکتوب یا شنیداری آماده که تبدیل به فیلمنامه می شود خودش چند بخش اصلی درام اعم از قهرمان، ضد قهرمان و کشمکش ها دارد و کار نویسنده را نسبت به خلق یک داستان جدید و غیرواقعی راحت می کند.

وی ادامه داد: پرونده قتلی که ما در این فیلم از آن استفاده کرده ایم، پرونده ای سری و خاص نبود بلکه نکته ای از آن ما را به خود جذب کرد و آن انعکاس فضای امروز جامعه ما است که ما سعی کرده ایم در فیلمنامه به آن توجه و این نکته را برجسته کنیم. این نکته در نگاه اول به قدری تکان دهنده است که انسان را به ترس و وحشت می اندازد و باور آن برای شنونده سخت اما واقعی است.

به گفته تهیه کننده «مرتضی»، با توجه به آنکه اساس این فیلم یک کار اجتماعی و پلیسی است و کاری اکشن نیست و با توجه به آنکه نشان دادن خشونت، بازتولید آن است و به نوعی دیدن این گونه صحنه ها را در جامعه سهل می کند و باید در نشان دادن آنها کاملا محتاط عمل کرد، صحنه قتل در این تله فیلم به شکل واقعی نشان داده نمی شود.

زالی در پاسخ به این پرسش از چه لوکیشن هایی برای ساخت این فیلم استفاده می شود، بیان کرد: در یک کار جنایی نه اینکه حتما اما تنوع لوکیشن بسته به قصه و فیلمنامه واجب است ولی جنس کار محمد حمزه ای کارگردان «مرتضی» رئال است و خیلی به دنبال آن است که در فضایی کار کند که جنس آن به لحاظ لوکیشن، کارگردانی و طراحی صحنه شبیه به زندگی واقعی احساس شود لذا برای این فیلم ویدیویی ۳۸ لوکیشن به فراخور قصه در نظر گرفته ایم.

وی افزود: محمد حمزه ای در لوکیشن ها به دنبال یک فضای با اصالت که دارای روح و شخصیت متمایز با سایر ساختمان ها و سایر لوکیشن های مورد استفاده در این ژانر استفاده شده است، بود و پیدا کردن لوکیشن هایی که به روحیات و دلخواه او نزدیک باشد، سخت بود اما نتیجه کاملا رضایت بخش و لوکیشن ها مورد توجه او واقع شده است و همان ساختاری را که مد نظرش است، در لوکیشن ها پیاده کرده ایم. از یک باغچه کاشت گل گرفته تا دانشگاه، اداره آگاهی، اتوبان های تهران و محدوده بیایانی خارج از تهران لوکیشن های ما است که لوکیشن اداره آگاهی نیازمند بازسازی کوچکی است.

زالی درباره تعداد جلسات تصویربرداری و مراحل فنی نیز مطرح کرد: فعلا برنامه ریزی ما تصویربرداری بالای ۲۳ جلسه است. همزمان تدوین را از روز اول فیلمبرداری شروع می کنیم و سایر بخش ها مانند صداگذاری، ساخت موسیقی، تصحیح رنگ و ساخت تیتراژ آمادگی دارند و آن ها را نیز همرمان پیش می بریم.

تهیه کننده «مرتضی» درباره ترکیب بازیگرانی که قرار است در این فیلم جلوی دوربین بروند، مطرح کرد: در این فیلم سعی کرده ایم هم از بازیگران باتجربه و مسلط مثل محمد حاتمی برای کارکتر اصلی کاراگاهی استفاده کنیم و هم از بازیگران خوب تئاتر و جوانی که در واقع کمتر دیده شده اند.

بازیگران و نقش هایشان

به گفته وی، در روز اول تصویربرداری این فیلم احمد زالی در نقش استاد دانشگاه، محمد حاتمی در نقش کارآگاه، سعید زارع در نقش «مرتضی» و فرشته مرعشی در نقش «ستاره» جلوی دوربین می روند.

زالی در پاسخ به این پرسش که چرا مدتی است که ساخت تله فیلم در تلویزیون متوقف شده است، عنوان کرد: ساخت فیلم های ویدیویی در تمام شبکه های تلویزیونی جهان امر متداولی است اما از آنجایی که ما همیشه پیرو یک سیاست صفر و صدی هستیم و هیچ وقت اعتدال در برنامه ریزی و مدیریت نداریم. به عنوان مثال برنامه ای را شروع می کنیم و به نتیجه ای می رسد و بعد به یک باره به دلایلی برنامه منتفی شده و دوباره تصمیم جدیدی مخالف تصمیم قبلی می گیریم.

وی افزود: در حالی که ما اگر مدیریت درست برای ساخت همین فیلم های ویدیویی داشته باشیم می توانیم از دل این شرایط برای هنرمندان به ویژه جوان و بازیگرانی که آماده هستند اما به واسطه عدم اعتماد مدیران بالاتر به آنها نقشی سپرده نمی شود، اشتغال زایی کنیم. همچنین با مدیریت صحیح می توان راه تولید مجدد فیلم های تلویزیونی را در تلویزیون باز و احیا کرد. این حرکتی که موسسه ناجی هنر با مدیریت جدید در پیش گرفته است که برای پروژه ها از کارگردانان جوان و آینده دار سینمای کشور استفاده می کند و کار را به آنها واگذار می کند حرکت هوشمندانه و قابل تقدیر است.

تهیه کننده «مرتضی» همچنین درباره همکاری خود با موسسه ناجی هنر عنوان کرد: این فیلم اولین همکاری من با ناجی هنر است. تیمی که در آنجا حضور دارند، افراد اهل دانش و تعاملی هستند و من از همکاری با این موسسه راضی هستم. استفاده از کارشناسان انتظامی با تجربه به ویژه سرهنگ شمس آبادی که کارشناس انتظامی ما در این فیلم هستند یک کیفیت بهتری را تضمین می کند که نشان دهنده مدیریت جدی و هدفمند این موسسه است.

بعد از پایان گفتگو با تهیه کننده «مرتضی»، فرصتی فراهم شد تا با حمیدرضا بابابیگی نویسنده این فیلم که در اولین روز تصویربرداری حضور نداشت، به صورت تلفنی گفتگویی انجام دهیم.

حمیدرضا بابابیگی با بیان اینکه داستان «مرتضی» برگرفته از پرونده واقعی یک قتل است اما در برداشتی که انجام شده جز دو سه خط از پرونده باقی نمانده است، گفت: با توجه به آنکه محدودیت زمانی داشتم و باید در کمتر از یک ماه و نیم فیلمنامه را تحویل می دادم اما داستان این فیلم که برداشتی از یک پرونده واقعی است، تغییرات اساسی روی آن صورت گرفته است.

وی در پایان بیان کرد: این اولین همکاری من با موسسه ناجی هنر و اولین تله فیلمی است که کار کرده ام. می توانم بگویم تجربه خوبی برای من بود و فکر می کنم با توجه به عوامل حرفه ای اتفاق خوبی بیفتد.

زمانی که صحبتم با حمیدرضا بابابیگی به پایان می رسد گروه عوامل را می بینم که در یکی از راهروهای دانشکده مشغول ادامه فیلمبرداری هستند.

ساعتم یک بعد از ظهر را نشان می دهد و یک روز دیگر در پشت صحنه تله فیلم «مرتضی» که به نظر از همان روز اول با برنامه ریزی دقیق و منظم کار خود را آغاز کرده اند، به پایان می رسد.

امید که تلویزیون با مدیریت مناسب بتواند در همکاری با سایر موسساتی که در راه فرهنگ این کشور قدم هایی برمی دارند همراه شود و بتواند برای مخاطبان خود کارهای با کیفیت تری تولید کند.

محمد حاتمی، سعید زارع، فرشته مرعشی، فرزاد باقری، مهدی صباغی، اکبر آیین، غلامرضا رمضانی، ارشیا توکلی، میثم رازفر، ساناز فلاحی فرد، پوپک رنجبر و مهرداد ضیایی از بازیگران تله فیلم «مرتضی» هستند.

دیگر عوامل این پروژه عبارتند از مدیر تصویربرداری: مرتضی خان محمد، طراح گریم: داریوش صالحیان، مدیر صدابرداری: یاسر رمضانی، برنامه ریز و دستار اول کارگردان: علی جودی، مدیر تولید: سعید شجاعی، صداگذاری: آرش قاسمی، تدوین: احسان واسقی، اصلاح رنگ: مجد وفایی و طراح صحنه و لباس: سارا نوروزبیگی.

سپیده شریعت رضوی

انتهای پیام/

7 دیدگاه