کمیل سوهانی مستندساز که ساخت مستند «مادرکشی» با موضوع بحران آب را در کارنامه کاری خود دارد، باتوجه به مشکلات آبی موجود که گریبان استان خوزستان را گرفته است، در گفتگو با خبرنگار سینمایی خبرگزاری صبا  گفت: معتقدم هم منشا مشکلات مربوط به حوزه آب کشور و هم بسیاری از مسائل و مشکلات دیگر نگاه غلطی است که به مقوله توسعه در دنیای مدرن داریم. توسعه مساله‌ای صرفا فنی، مهندسی و یا مالی و تجاری نیست. توسعه امری همه جانبه و چند وجهی است که اگر به این مهم توجه نداشته باشیم و آن را تک بعدی ببینیم، دچار مشکلاتی شبیه به آنچه امروز با آن مواجه هستیم خواهیم شد.

او در پاسخ به این پرسش که این نگاه تک بعدی در مدیریت منابع آب چگونه به کشور آسیب زده است، بیان کرد: به نظر می‌رسد در حوزه مدیریت منابع آب با غلبه نگاه فن‌سالارانه یا تکنوکراتیک مواجه هستیم یعنی سنجش شرایط فنی‌‌مهندسیِ امور، بیشترین نقش را در تصمیم‌گیری‌های کلان این حوزه داشته است. چنانچه در جامعه‌ای نگاه فن‌سالارانه غلبه داشته باشد با نوعی از توسعه مواجه هستیم که می‌توان آن را توسعه بتونی نام نهاد؛ در توسعه بتونی یا بتونیسم هرچه ابعاد سازه‌های فنی مهندسی بزرگ‌تر و عظیم‌تر باشد، احساس سفارش‌دهندگان و سازندگان این است که جامعه توسعه‌یافته‌تر و موفق‌تر خواهد بود، در توسعه بتونی ابعاد فرهنگی، انسانی و زیست‌محیطی به حاشیه رفته و دیده نمی‌شود این جنس از توسعه ممکن است به طور موقت آبادانی ظاهری را بوجود بیاورد، شاید بتوان با آن عکس و فیلم‌های نمایشی و تبلیغاتی تهیه کرد اما توسعه‌ای پایدار و همه‌جانبه نخواهد بود.

این کارگردان درباره چگونگی مقابله با این نگاه توسط مستندسازان تصریح کرد: این شیوه‌های غلط آسیب‌هایی دارند که به نظر می‌رسد مستندسازان می‌توانند با نگاهی پژوهشی و هنری عمیق به سراغ آن‌ها بروند و آسیب‌های موجود را در معرض دید جامعه بگذارند. نکته مهم در پرداختن به این آسیب‌ها اول مجهز بودن به دانش و پژوهش کافی در موضوع مورد نظر است، دوم رعایت انصاف و سوم دقت در ناامید نساختن جامعه برای عبور از وضعیت موجود. به نظر من اگر مستندسازان با این سه شرط و همچنین با بکارگیری حداکثر توان هنری در روایت به سراغ مسائلی اینچنینی بروند، جامعه را به حداکثر آگاهی برای مواجهه با این مسائل می‌رسانند.

سوهانی در پایان درباره اینکه «مادرکشی» چقدر در آگاه‌سازی جامعه موفق بوده است، خاطرنشان کرد: مستند «مادرکشی» در شرایطی به سراغ موضوع بحران آب رفت که هنوز ابعاد این بحران مثل امروز گسترده نشده بود، تلاش ما در مستند «مادرکشی» خارج کردن مساله آب و بحران آب از ابعاد فنی‌ – مهندسی و به نوعی اجتماعی کردن این مساله بود، یعنی همان خروج از نگاه تک بعدی و وارد کردن این مساله به سطحی از دغدغه برای مردم و نخبگان که گفتگو درباره آن را حق خود بدانند و آن را از انحصار نگاه تکنوکراتیک خارج کنند.

او ادامه داد: باتوجه به بازخوردهایی که پس از اکران‌های مستند «مادرکشی» داشتیم، این خروج از انحصار و به گفتگو گذاشته شدن مساله توسط مردم و نخبگان کاملا محسوس و عینی بودن، تا آنجا که ما اطلاع داشتیم بیش از ۳۰۰ اکران دانشگاهی و غیردانشگاهی به همراه جلسات مفصل نقد و بررسی برای این مستند برگزار شد که در بسیار از آن‌ها خود من به عنوان یکی از طرف‌های گفتگو و مناظره حضور داشتم. به نظرم با اینکه این اعداد و ارقام می‌تواند نشان از موفقیت یک مستند باشد اما برای تاثیرگزاری بیشتر لازم است سالانه تعداد زیادی از این مستندها ساخته شوند و مسائل و موضوعات را به بحث بگذارند تا بتوان به تغییرات اساسی در این حوزه‌ها امید بست.

«مادرکشی» مستندی با پژوهش، کارگردانی و نویسندگی کمیل سوهانی و تهیه‌کنندگی محمد شکیبانیا در سال ۱۳۹۴ به سفارش مرکز بررسی‌های نهاد ریاست جمهوری ساخته شد.

این مستند نگاهی آسیب‌شناسانه به وضعیت حکمرانی آب در ایران دارد که با رویکردی پژوهشی می‌کوشد ضمن به تصویر کشیدن مظاهر و نتایج بحران آب، علل مختلف به وجود آمدن این بحران را در ایران بررسی می‌کند.

تهیه کننده: حامد شکیبانیا، مدیر تولید: مهدی محمدی، تصویربردار: یحیی رضایی، تدوین: امین متین، گوینده متن: حامد باقری تنها، نویسنده، پژوهشگر و کارگردان: کمیل سوهانی عوامل ساخت مستند «مادرکشی» هستند.

فروغ گشتیل

انتهای پیام/