به گزارش صبا به نقل از روابط عمومی خانه کتاب و ادبیات ایران، آیین افتتاح نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران، صبح امروز ۳۰ دیماه با حضور سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محسن جوادی معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، ایوب دهقانکار مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران، هومان حسن پور رییس اتحادیه ناشران و کتابفروشان در خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.
در ابتدای این آیین، سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه امسال نمایشگاه مجازی کتاب تهران با ۲ ویژگی آغاز به کار میکند، گفت: ویژگی نخست شرایط کرونایی است که جهان و ایران را یک سال است که دربرگرفته است که این ویژگی و پدیده در فضاهای مختلف زندگی اجتماعی بشر در کل کره خاکی تاثیراتی در حوزههای مختلف گذاشته و بخشی از آن نیز به حوزه اقتصاد و فرهنگ مربوط است.
صالحی افزود: یکی از حوزههایی که متاثر شده است و هنوز هم ادامه دارد، صنعت نشر جهان و ایران است. ما در این یک سال متاثر از این شرایط صنعت نشر، آسیبهایی دیدهایم که برآورد دقیقی از خسارات وجود ندارد اما طبق نظرسنجی که پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات از جامعه نشر انجام داد و در آذرماه منتشر کرد، نشان میدهد ۶۰ درصد ناشران معتقدند صنعت نشر در طول یکسال اخیر از جوانب مختلف افزون بر از ۴۰ درصد به خسارت دیده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن اشاره به تعطیلی نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران عنوان کرد: تعطیلی نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، تعطیلی نمایشگاه استانی، شرایط تعطیلی یا شبه تعطیلی فضای خدمات و نکاتی از این قبیل موجب شد این دسته از ناشران که در جامعه آماری قرار دارند معتقد باشند صنعت نشر در طول یک سال اخیر افزون بر ۴۰ درصد خسارت دیده است.
صالحی اظهار کرد: کاملا محسوس و ملموس است که صنعت نشر تحت تاثیر شرایط کرونا آسیبهای گسترده و فراوانی پیدا است اما در این شرایط ما با همه این مشکلات و نکاتی که روشن و مشخص است، چند نکته را در کنار خسارات میتوانیم مطرح کنیم. نخست اینکه جامعه نشر علیرغم شرایط دشوار، تکاپو و فعالیت خود را داشته و دارد. در این نظرسنجی که در آذرماه منتشر شد، از جامعه نمونه نشر که جامعه علمی است، عنوان شده که حدود ۶۸ درصد از ناشران (۶۷.۸) گفتهاند در این مدت کتاب چاپ اول داشتهاند و ۲۴ درصد بیش از ۱۰ عنوان کتاب چاپ کردهاند. این آمار نشان از آن دارد برخلاف شرایط دشوار، فضای نشر با علاقه، شیفتگی و توجه جامعه نشر کشور به فضای تولید اندیشه پرداخته است. به طوری که این دشواریها مانع تحرک ناشران نشد و جریان تولید نشر با عشق، علاقه و امید به آینده ادامه داشته است.
سهم کتاب و کتابخوانی در ایام کرونا قابل توجه است
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به فضای مطالعه کتاب در دوران کرونا اشاره و مطرح کرد: بحث اوقات فراغت در نظر سنجیهای پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات مورد ارزیابی قرار گرفت. البته نسبتها در دورههای مورد بررسی این نظر سنجی متفاوت بود، در ابتدای فروردین سهم مطالعه کتاب قابل توجهتر بود، یعنی ۲۷ درصد از مخاطبان و کسانی که این نظرسنجی از آنها صورت گرفته بود، مطالعه کتاب را یکی از موضوعات اوقات فراغت مطرح کرده بودند. در این نظرسنجی برای رفع اضطراب از کرونا، سهم کتاب و کتابخوانی باز هم قابل توجه بود. علیرغم صدماتی که کرونا بر فضای نشر داشت، به نحوی در سبد مصرف اوقات فراغت، کتاب و کتابخوانی سهم بیشتری را پیدا کرده است.
صالحی تصریح کرد: در کنار این نکات، پارهای از اتفاقات به کمک آمد و نشاندهنده آن است که جریان حوزه فرهنگ مکتوب از سوی ناشران و مخاطبان قابلتوجه است. طرحهای حمایتی از کتابفروشان که از سوی خانه کتاب و ادبیات ایران در سال ۹۹ اجرا شد یک میلیون و ۲۰۰ نسخه کتاب خریداری شده است. این رقم نشان میدهد علیرغم بادها و طوفان سهمگین کرونا که جهان را لرزاند اما جریان فرهنگ مکتوب، ناشر، کتاب و کتابفروش جریانی زنده و پویا است و به این امید میتوان به آینده نگریست.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: فضای مجازی به کمک صنعت نشر و فرهنگ کتاب و کتابخوانی آمد اما در حال حاضر سرعت و شتاب بیشتری پیدا کرده است. در حوزه تبلیغات و اطلاعرسانی طبق نظرسنجی صورت گرفته از جامعه ناشران، از آنها پرسیده شد شما کتابهایتان را چگونه به مخاطبان اطلاعرسانی میکنید که ۶۹.۳ درصد فضای مجازی را انتخاب کرده بودند. این رقم سهم قابل توجه فضای مجازی در حوزه تبلیغات و اطلاعرسانی کتاب را نشان میدهد. دیگر فضاهای تبلیغات و اطلاعرسانی در حد انتقال دیتا به معنای متن نیست بلکه در قالب پادکست، روایت، قصه و نقالی کتاب در حال رخ دادن است. به عبارتی نقالی به عنوان یک سنت کهن به کمک حوزه کتاب آمده است.
کتابهای الکترونیکی مزاحم کتابهای کاغذی نیست
صالحی ادامه داد: اطلاعرسانی و تبلیغات کتاب در فضای مجازی جدی و محسوستر دنبال میشود. نکته دیگر اینکه فضای مجازی به کمک کتاب آمده است و بحث فروش کتاب را مورد توجه دارد. در نظرسنجی آذرماه میبینیم که سفارش اینترنتی ۵۰ درصد شده است، یعنی ۵۰ درصد ناشران از این طریق کتاب فروختهاند و فروشگاههای کتاب در جایگاه بعدی با ۴۸ درصد حضور دارند. فضای سومی که سالهای اخیر مورد توجه است کتابهای الکترونیکی است، هر چند که کتابهای الکترونیکی مزاحم کتابهای کاغذی نیست بلکه مکمل میتواند باشد اما ما شاهد روند رو به رشد این اتفاق هستیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به پیمایش ملی مصرف کالاهای فرهنگی بیان کرد: در این پیمایش، اطلاعات قابل توجهی به ما منتقل شد که نشان میدهد از ۴۶.۶ درصد که کتاب میخوانند، به کتابهای الکترونیکی روی آوردهاند و در مطالعه اخیر ۱۹.۲ درصد کتاب الکترونیکی را انتخاب کردهاند. این آمار نشان از آن دارد که ذائقه مصرف جدیدی شکل گرفته است و در فضای ایرانی معنا پیدا کرده است.
به گفته صالحی، جامعه نشر، معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و خانه کتاب و ادبیات ایران فرصت چهارمی را در نسبت فرهنگ مکتوب و فضای مجازی ایجاد کردند که به اعتبار این تجربه جدید ارزشمند است. نمایشگاه کتاب فیزیکی ممکن است در مقام اجرا نقصهایی داشته باشد اما از آنجایی که فضای مجازی متنوع و با قابلیتهای عمیق است، در فضای نمایشگاهی تجربه و اتفاق تازهای است.
عدالت فرهنگی را عدالت بشری تلقی میکنیم
وی با تاکید بر اینکه عدالت فرهنگی را دست کم نگیریم، خاطرنشان کرد: چرا کتابهای خوب ما از سوی ایرانیهای خارج از کشور دیده نشود. با وجود دغدغههایی که در دیپلماسی فرهنگی داریم، میتوانیم کتابهای داخل کشور را راحتتر به دست ایرانیان خارج از کشور و دیگر مردم جهان برسانیم. کتابخوانها بدانند عدالت فرهنگی را عدالت بشری تلقی میکنیم چرا که حق انسانها دانستن است. نمایشگاه مجازی کتاب میتواند ما را به عدالت فرهنگی نزدیکتر کند و مرزهای جغرافیایی را درنوردد و انسان را مخاطب قرار دهد. این موضوعات چشمانداز نمایشگاه مجازی کتاب تهران است که میتواند جهان اندیشه را به هم نزدیک کند.
صالحی با اشاره به موضوع اقتصاد نمایشگاه مجازی کتاب تهران تاکید کرد: کاهش هزینهها و کاهش تخلفات موضوع دیگر این نمایشگاه است. یک ناشر شهرستانی زمانی که میخواست برای نمایشگاه فیزیکی به تهران بیاید، باید سختیها و مسایل زیادی را پشت سر میگذاشت اما حالا اینگونه نیست. بنابراین هزینههای بالادستی کاهش پیدا کرده است و شاهد فضای سالمتری در زمینه فرهنگ و اقتصاد خواهیم بود، مثلا دیگر شاهد تخلفات مثل فروش کتاب ناشران دیگر در غرفه یک ناشر دیگر نیستیم. در فضای مجازی بهدلیل قدرت کنترل یا بازدارندگی که به دلیل مسایل فنی وجود دارد، نمیتوان چنین تخلفاتی را انجام داد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد: جهان امروز، جهان داده است. هر مقدار که اطلاعات بیشتر باشد با جریان برنامهریزی و اقتصادی روشنتر و قابل اعتمادتر رو به رو میشویم. به هر میزان قدرت پردازش بیشتری داشته باشیم، آینده را در اختیار خواهیم داشت و فضای این قدرت را افزایش داده است.
صالحی در پایان اظهار کرد: البته همه اینحرفها به اینمعنا نیست که نمایشگاه فیزیکی کتاب برگزار نشود، نکته این است که فرهنگ مکتوب با نمایشگاه مجازی کتاب تهران، یک بال جدید پیدا کرده و مکمل هم هستند. با همراهی اهالی رسانه کاری کنیم که نمایشگاه مجازی کتاب تهران دیده شود. چون نمایشگاه فیزیکی کتاب در اردیبهشتماه، تبدیل به یک سنت شده بود و نیاز به تبلیغات نداشت و همه ساعتهایشان را برای آن کوک کرده بودند اما نمایشگاه مجازی کتاب تهران که فردا آغاز به کار میکند باید با کمک صدا و سیما، رسانههای مکتوب، پایگاههای خبری، فضای مجازی، خبرگزاریها و… به عنوان یک وظیفه ملی در ارتقا فرهنگ مکتوب کشور تلقی شود.
هدف نمایشگاه مجازی کتاب تهران ایجاد نقدینگی برای ناشران است
در ادامه این آیین، محسن جوادی برگزاری نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران را سرمایهای برای آینده خانه کتاب و ادبیات ایران دانست و گفت: در این نمایشگاه شاهد همدلی، همراهی و همکاری صنعت نشر، کتابفروشان و ناشران بودیم. بین نهادها و موسسات مختلف همچون شرکت ملی پست ایران، سازمان فناوری اطلاعات و بانک صادرات ایران همراهی ایجاد شد.
جوادی با تاکید بر اینکه نمایشگاه پیش از اینکه فروشگاه باشد فضای فرهنگی است، مطرح کرد: همیشه این نقد وجود داشت که اطلاعات خانه کتاب در اختیار همه قرار نمیگیرد اما در این نمایشگاه همه دادههای خانه کتاب و ادبیات ایران با استفاده از بانک اطلاعاتی که در این مجموعه فراهم شده، نمایش داده میشود. این اتفاق فرصتی برای همه مردم فراهم میکند تا صرفنظر از خرید کتاب، ساعتها کتابها را ببیند.
معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان سخنان خود بیان کرد: هدف از برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران ایجاد نقدینگی برای ناشران است که در دوران کرونا آسیب زیادی دیدند. برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران در راستای تحقق عدالت فرهنگی است. مسالهای که در نمایشگاه فیزیکی وجود نداشت. در این نمایشگاه امکان خرید کتاب برای دوردستترین مناطق کشور هم فراهم شده است. اگر زودتر برای برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب اقدام میکردیم، میتوانستیم بسیاری از کشورهای دیگر را به نمایشگاه کتاب بیاوریم و بتوانیم در آینده ترکیبی از نمایشگاه فیزیکی و مجازی را برگزار کنیم.
ترافیک اینترنت ۵۰ درصدی در نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران
در ادامه این آیین، ایوب دهقانکار مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران، گزارشی درباره نخستین دوره نمایشگاه مجازی کتاب تهران ارایه داد و گفت: در نخستین دوره نمایشگاه مجازی کتاب تهران، هزار و ۳۲ ناشر داخلی و ۱۸۰ ناشر خارجی شرکت کردهاند. بالغ بر ۱۰۰ هزار عنوان کتاب در بخش کتابهای داخلی نمایش داده میشود و با توجه به ساختار پویای این نمایشگاه، قابلیت افزایش عناوین کتابها تا ۳۵۰ هزار عنوان وجود دارد.
رییس نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران افزود: ۲۰ هزار عنوان کتاب در بخش ناشران خارجی شامل کتابهای لاتین و عربی قابل مشاهده است. با توجه به امکاناتی که فضای مجازی فراهم کرده است برخی از کشورها برای نخستین بار در این نمایشگاه شرکت کردند و پیش از این در نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران حضور نداشتند. قابلیت تبادل رایت هزار و ۴۵۰ عنوان کتاب در این نمایشگاه وجود دارد.
دهقانکار عنوان کرد: ۳۰ نشست فرهنگی (۱۸ نشست آنلاین و ۱۲ نشست آفلاین) با حضور ۱۸۰ سخنران (۹۰ سخنران داخلی و ۹۰ سخنران خارجی) برای این دوره از نمایشگاه در نظر گرفته شده است. در این نمایشگاه، مردم میتوانند کتابهای بخش داخلی را با تخفیف ۲۰ درصد و کتابهای خارجی را با تخفیف ثابت ۳۰ درصدی (که تا ۵۰ درصد قابلیت افزایش دارد) تهیه کنند. با یارانه معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کتابها رایگان به درب منازل میرسند.
وی تصریح کرد: ترافیک اینترنت در نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران ۵۰ درصدی است تا بار ترافیکی را برای مردم کاهش میدهد. همچنین امکان بازدید و خرید ۲۴ ساعته به عموم مردم در این نمایشگاه فراهم شده است. نمایشگاه مجازی کتاب تهران علاوه بر بخش نمایشگاهی، بخش فروشگاهی نیز دارد که این بخش در دنیا سابقهای ندارند، بنابراین ممکن است این تجربه در مسیر اجرایی خود با نقاط مبهمی رو به رو شود اما ما سعی خواهیم کرد در اسرع وقت نسبت به رفع اشکالات آن اقدام کنیم تا در دورههای بعد شاهد برگزاری نمایشگاهی ایدهآل باشیم.
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران در پایان صحبتهای خود خاطرنشان کرد: نمایشگاه مجازی کتاب تهران گام موثری در صنعت نشر کشور و تحقق عدالت فرهنگی از طریق دسترسی مردم به کتاب است.
حداکثر زمانی که میشد گذاشت و نمایشگاه را اینگونه برگزار کرد، تا همین روزها بود
همچنین هومان حسنپور نیز عنوان کرد: معمولا نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران به دلیل حمایت از ناشران و کتابفروشان برگزار میشده و امسال به دلیل شرایط کرونا حاکم بر کشور و جهان، درباره روند چگونگی اینحمایت صحبتهای زیادی صورت گرفت. معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تلاش کرد این حمایت را اتخاذ کند اما نکته قابل ذکر اینکه حداکثر زمانی که میشد گذاشت و نمایشگاه را اینگونه برگزار کرد، تا همین روزها بود.
رییس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در پایان گفت: نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران برای اولین بار برگزار میشود و ممکن است نقایصی داشته باشد چرا که هیچ کجای دنیا بحث فروش کتاب در نمایشگاه مطرح نیست. هدف از برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران، ایجاد نقدینگی برای ناشران است. اگر نقد، بررسی و پیشنهادی درباره این نمایشگاه مطرح است باید در مسیر اجرای کار به آنها پرداخته شود. آن چیزی که در این نمایشگاه از اهمیت بیشتری برخوردار است اطلاع مردم از برگزاری آن است.
نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران از اول بهمنماه آغاز و تا ۶ بهمن ادامه خواهد داشت و خریداران میتوانند برای بازدید و خرید کتاب از ساعت ۹ صبح روز اول بهمنماه به سایت tehranbookfair.ir مراجعه کنند.
انتهای پیام/
هنوز دیدگاهی منتشر نشده است