وقتی شهردار هم میگوید حال شهر خوب نیست/ عزیز شدن هنرمندان پس از مرگ
به گزارش خبرنگار صبا، خانه هنرمندان ایران همه ساله با برگزاری مراسمی با حضور هنرمندان و خانوادههای هنرمندان درگذشته، نام و یاد این هنرمندان را میان مردم و جامعه هنری زنده و بزرگ میدارد.
در این مراسم که با حضور پیروز حناچی شهردار تهران، هنرمندان عرصههای مختلف هنری، مدیران شهری و خانوادههای هنرمندان درگذشته برگزار شد، از 119 زندهیاد هنرمند در رشتههای مختلف فرهنگی و هنری تجلیل به عمل آمد.
مراسم پس از قرائت قرآن و سرود ملی به صورت رسمی با اجرای محمد سلوکی آغاز شد.
حمید رجبی معمار مدیرعامل خانه هنرمندان درباره برگزاری هفتمین دوره «آیین چراغ خاموشی نیست» گفت: «آیین چراغ خاموشی نیست»؛ این عنوان یکی از دیالوگ های فیلم زنده یاد علی حاتمی است و ما برای هفتمین بار این مراسم را برگزار کردیم. تعداد ۱۱۹ نفر از هنرمندان ما در بخشهای مختلف شامل ۲۴ نفر حوزه شعر و ادبیات، ۴ نفر حوزه تئاتر، ۱۸ نفر هنرهای تجسمی و ۱۲ نفر رادیو و تلویزیون، ۲۵ نفر سینما، ۲۸ نفر موسیقی و ۲ نفر از هنرهای آیینی در این یک سال از میان ما پر کشیدند.
وی افزود: ما تلاش کردیم همه خانواده های هنرمندان از شهرستان در این مراسم حضور داشته باشند اما عدهای به دلیل شلوغی آخر سال و رفت و آمد به تهران نتوانستند به این مراسم برسند.
رجبی معمار در پایان گفت: بعد از بسته شدن کتاب زندگی ما، کتاب مرگ گشوده است. در همین چند روز گذشته خشایار الوند نویسنده طناز و امروز خانم لی لی تریان هنرمند برجسته در حوزه هنرهای تجسمی را از دست دادیم.
پس از صحبت های مدیرعامل خانه هنرمندان کلیپی از هنرمندان درگذشته پخش شد. در ادامه مجری برنامه از ابراهیم حقیقی برای سخنرانی درباره برگزاری این مراسم دعوت کرد.
ابراهیم حقیقی با ابراز ناراحتی درباره هنرمندان از دست رفته در سال ۹۷ گفت: چند سالی که این مراسم را در خانه هنرمندان برگزار می کنیم و با شروع فصل بهار بار غم بر دل ما می نشیند و امسال با از دست دادن استاد انتظامی که در شورای عالی حضور داشتند برای ما غمگین تر است.
وی افزود: استاد انتظامی کارهای فراوانی برای هنرمندان و انسان های زنده انجام دادند، ایشان به جز دوران مریضی شاید به مدت پانزده یا شانزده سال هر سه هفته یک بار، جلسه میگذاشتند و در کارهای بسیاری برای زندگان، زندگی و هنرمندان کردند، اما خصلت زندگی همین است اما آنهایی که دستی به هنر دارند به جاودانگی دست می یابند.
حقیقی با اشاره به زندگی هنرمندان گفت: ناگزیری هستی همین است؛ در زمان بودن باید به نبودن رسید. خوشحالی هنرمندان در میان این زندگی غمگینانه این است که یادبودی برای نسل بعدی قرار می دهد و این جای خوشحالی است که هنرمندان اندکی استثنایی زندگی میکنند.
وی در پایان با ابراز خوشحالی از روز تولد پسر عزت الله انتظامی برای لحظاتی مراسم را شادتر کرد.
حجتاله سیدی مدیرعامل بانک صادرات با دعوت مجری درباره هنرمندان از دست رفته در سال ۹۷ گفت: این عنوان ماندگار من را یاد سوره الرحمن انداخت. من از تمامی هنرمندان برای برگزاری این مراسم تشکر میکنم چراکه چراغ هنر را روشن نگه داشته اند و نباید به غم از این مراسم یاد کرد و باید خاطره هنرمندان از دست رفته را حفظ کنیم.
وی ادامه داد: همیشه این سوال برای من ایجاد میشود که چطور برخی هنرمندان ماندگار میشوند و با گذر زمان بر ماندگاری آنها بیشتر میشود و این رمز مشترک را تنها در فرزانگی یافتم.
سیدی در پایان گفت: اگر میخواهیم این چراغ پرنور بماند باید قدر هنرمندان و استادان کشور را بدانیم.
در ادامه مجری از مجید انتظامی برای سخنرانی دعوت کرد. مجید انتظامی پسر استاد عزتالله انتظامی با ذکر خاطرهای از پدر گفت: زندگی ما فقط کار بود و به ندرت ما مسافرت دست جمعی میرفتیم و در خانه هر کسی زندگی خودش را داشت و فقط کار میکردیم.
نگار نادری پور رییس هیات مدیره انجمن هنرمندان مجسمهساز ایران درباره قدردانی از هنرمندان از دست رفته گفت: صحبت در مراسم یادبود شاید ساده به نظر بیاید اما پیچیده است. ما قادر به صحبت درباره مرگ نیستیم چراکه بشر همیشه با مرگ مشکل داشته است و مرگ نیاز به تفسیر داشته است. در طول تاریخ سعی کردیم آن را فراموش نکنیم و شیرین جلوه اش دهیم.
از دست دادن 4 هنرمند شاخص تجسمی
وی افزود: ما امسال ۴ مجسمهساز را از دست دادیم که در زمان دوره پهلوی آرتیست شدند و یک انقلاب و یک جنگ را پشت سر گذاشتند. تجربه تاریخی آنها به سادگی قابل تکرار نیست اما زمینه لازم برای شکوفایی به آنها داده نمیشد و به صد شکل از آنها جلوگیری میشد.
نادری پور در پایان گفت: هنرمندان فقط پس از مرگ باارزش میشوند نه در زمان حیات! لی لیت تریان از سال ۵۹ خانه نشین شد و اجازه تدریس در دانشگاه به او ندادند و صبح ۱۶ اسفند ماه از دنیا رفت و ما در این مراسم از ایشان یاد می کنیم. لی لیت تریان دو وصیت نامه داشته است و آن این است که جسدش را برای آموزش به دانشکده پزشکی بدهند و دوم خانه او را موزه کنند و امیدوارم به آخرین خواسته او برای آخرین بار اهمیت داده شود.
پس از آن کلیپی از زنده یاد ناصر ملک مطیعی و آثار هنری او پخش شد.
امیدمان به جوانان است
ایرج راد بازیگر سینما و تلویزیون درباره هنرمندان از دست رفته گفت: هنرمندانی که از میان ما رفتند تنها چراغ نبودند بلکه گوهرهای پر نوری بودند که هیچ لکهای نمیتوانست دامن آنها را آلوده کند. آنها عاشق فرهنگ هنر و آزادی بودند. آنها به ما عشق آموختند و امید دادند. تفکرآفرین بودند و ما را وادار به فکر میکردند.
وی ادامه داد: ما عزیزانی را از دست میدهیم که سالهای سال باید منتظر باشیم مانند آنها دوباره متولد شوند و تنها امیدمان این است که جوانان پیرو راه هنرمندان باشند و مسیر این بزرگواران را ادامه دهند.
راد درباره استاد عزت الله انتظامی گفت: عزتالله انتظامی فخر بازیگران ایران را امسال از دست دادیم و غم بزرگی بر دل همه ایرانیان گذاشته شد.
وی در پایان گفت: دنیا، ایران را با آقامحمدخان قاجار نمیشناسد، دنیا ایران را با حافظ، سعدی، مولانا و فرش ایرانی میشناسد. هنر و هنرمندان را قدر بدانیم و جایگاه ویژهشان را حفظ کنیم.
محمدمهدی عسگرپور مدیرعامل اسبق خانه سینما نیز درباره اهمیت هنرمندان در زمان حیات گفت: پایان هر سال با یک آلبوم مواجه میشویم که هم افتخارآمیز است هم غمناک. بعضی سالها که به این آلبوم نگاه کنیم بیشتر غمانگیز میشود. در سالهایی که در خانه سینما بودم مراسم تشییع جنازه خیلی بیشتر از جشنها داشتیم.
وی ادامه داد: جوامع بشری در یک تقسیمبندی به دو بخش تقسیم کنیم؛ جوامعی که پویایی و شکوفایی برایشان مهم نیست و جوامعی که برایشان مهم است. موضوعی که ما را آزار میدهد این است که چرا با جامعه ای روبرو هستیم که حس شکوفایی و پویایی در آن وجود ندارد.
این کارگردان تاکید کرد: سرمایه کشوری زیر زمین است مانند نفت و برای برخی نیروی انسانی است. ما همه اینها را داریم اما مطمئنم نیستیم از داشتنش، چون سر سفرههایمان نبوده است.
مراکز فرهنگی توسط کسانی اداره می شود که فرهنگ برایشان مهم نیست
عسگرپور در پایان گفت: نگرانی ما زندهها از این است که زمینه رشد شکوفایی را از جامعه میگیریم و دائم از خود میپرسیم چرا با جامعه عصبی و بی نظم روبرو هستیم. مراکز فرهنگی توسط کسانی اداره میشود که این مفاهیم برایشان مهم نیست.
در ادامه مراسم شیرین احمدلو همسر ناصر چشمآذر روی صحنه آمد و از خاطره آشنایی خود با استاد ناصر چشم آذر صحبت کرد.
پس از آن گروه مدار به خوانندگی پرهام علیزاده روی صحنه آمدند و قطعات خود را اجرا کردند. از حاشیههای این مراسم میتوان به حضور دیرهنگام شهردار تهران در مراسم اشاره کرد.
پیروز شهردار تهران درباره فعالیتهای شهرداری در تصمیمگیریها گفت: بسیاری از اقداماتی که ما در زندگی به ویژه مدیران تصمیم می گیریم تصمیم بر سر دو راهی بین خیر و شر است. در فضایی که در آن حضور داریم انجام یک خیر ضروری است مثل باغ نگارستان که برای داشتن آن باید یادی کنیم از مرحوم دکتر حسن حبیبی که با پیگیری هایش به جای برج دارای باغی در کشورمان هستیم.
شهردار تهران: شهرمان حال خوبی ندارد
وی افزود: باید با حمایت مردم اقدامات زیادی انجام دهیم چراکه شهر حال خوبی ندارد و در بلندمدت و کوتاه مدت با همکاری مردم میتوانیم جریان بهتر شدن شهر را پیش بگیریم.
شهردار درباره آلودگی هوا گفت: در 10 سال اخیر، امسال به دلیل آب و هوا آلودگی کمتری در شهر داشتیم و امیدوارم در سالهای آتی همین روش ادامه داشته باشد. تلاش می کنیم با کمک هنرمندان که زیبایی را میشناسند رنگ شهر را قشنگ کنیم.
وی در پایان گفت: اگر از کسی بپرسیم تهران چه رنگی دارد یاد رنگ خاکستری میافتیم درصورتی که در فرهنگ ما رنگهای بسیاری داریم و امیدوارم وضعیت شهر تهران بهتر شود.
پس از آن با حضور پیروز حناچی، ایرج راد، شهرام گیل آبادی، مجید رجبی معمار، مجید انتظامی، سیدی، محمدمهدی عسگرپور از کتاب این دوره از برنامه رونمایی شد. این کتاب درباره هنرمندان از دست رفته تا اول اسفند ۹۷ گردآوری شده است.
در پایان محمد سریر مشاور خانه هنرمندان و رییس پیشین شورای عالی خانه هنرمندان گفت: درگذشت هنرمند تاسف دارد چراکه بخشی از هنر یک کشور از دست میرود اما باید تلاش کنیم آثار و یاد آنها را حفظ کنیم وو از بزرگان هنر در قید حیات قدردانی کنیم و کتابی که رونمایی کردیم شناخت جدیدی از هنرمندان ایرانی به ما میدهد و تجربه بدست میآوریم و باید قدردان کسانی که هستند باشیم و تا زمانی که در قید حیات هستند از هنر آنها استفاده کنیم.
هنرمندانی که دیده نمی شوند
فرزاد فرجی رییس انجمن هنرمندان سفالگر ایران درباره حضور خود در مراسم و یاد هنرمندان گفت: امسال اولین بار است که در این مراسم هستم. امشب صحبت از بزرگانی است که بدون اینکه بخواهند چهره ماندگار شود، فعالیت میکردند.
او افزود: نسل ما قرار است چه چیزی را برای نسل آینده بگذارد. هنرمندان هنرهای تجسمی را نمیبینیم جز اثر آنها را، باید فقط به این مراسم اکتفا کنیم؟ امسال ۲ هنرمند در عرصه سفالگری و سرامیک از دست دادیم که بدون چشمداشتی در عرصه فعالیت کردند.
فرجی در پایان گفت: خواهش من به عنوان فردی زنده از بزرگان و مسئولان این است که به وجود خود و نسل آینده جدی تر نگاه کنند.
در پایان مراسم گروه مدار قطعات موسیقی دیگری برای حاضران اجرا کردند.