باباوند در ابتدا درباره انتشار این کتاب بیان کرد: این دومین کتابی است که گالری ساربان از نمایشگاه های سالانه خود منتشر می کند، ویژگی نمایشگاه های این گالری کیوریتوریال بودن آنهاست که این مهم با حضور آقای روح بخشان اتفاق می افتد وتصمیم گرفتیم که هر سال فعالیت های گالری را در قالب یک کتاب مستند کنیم که این مستندسازی ها می تواند در امر پژوهش و نقد هنری مورد استفاده قرار بگیرد.

زروان روح بخشان هنرمند وکیوریتور نیز در سخنانی درباره ویژگی کیوریتوریال بودن نمایشگاه های این گالری در طول سه سال گذشته بیان کرد: موضوع کیوریتوری هنوز در ایران جای بحث دارد و به دنبال ترجمه دقیقی از آن می گردند که هنربانی، نمایشگاه گردانی و… هیچ کدام معنای دقیقی از این کلمه نیست.

وی در ادامه به تاریخ شکل گیری کیوریتوری در گالری های آمریکا و اروپا اشاره کرد و افزود: درگفتگویی که با مدیریت گالری ساربان داشتیم، به این نتیجه رسیدیم که بهتر است نمایشگاه ها را به سمت کیوریت شدن پیش ببریم و به همین دلیل اغلب نمایشگاه های این گالری دارای این ویژگی است.

روح بخشان در توضیح حضور کیوریتور در روند نمایشگاه های این گالری بیان کرد: کار ما به این شکل صورت می گیرد که در جریان شکل گیری اثر هنری با هنرمند در ارتباط هستیم، به آتلیه او سر می زنیم و متناسب با اهداف و ایده هایی که دارد، وارد گفتگو می شویم تا پروژه هنری خود را در راستای اهداف و مضمون هنری خود جلو ببرد و به همین دلیل در برخی از نمایشگاه های گالری ساربان، روند شکل گیری و نمایش پروژه هنرمند نیز به نمایش درآمده است.

سجاد باغبان مدیر گالری ساربان نیز در سخنانی به ایده های تازه این گالری در طول سه سال گذشته اشاره کرد و گفت: گالری ساربان امسال وارد دهمین سال فعالیت خود می شود و در این ۱۰ سال، تغییراتی در سبک اداره گالری رخ داده است و به همین دلیل فعالیت های آن شکل یک دست نداشته است،ما  در طول سه سال گذشته با ایده های جدید، اداره گالری را به عهده گرفتیم و تلاش کردیم در رقابت با گالری هایی که هر روز بر تعداد آنها اضافه می شود، وجه تمایزی را به لحاظ کار هنری و سبک وسیاق فروش آثار و … در اداره کردن گالری داشته باشیم.

باغبان توضیح داد: راه حلی که به ذهن ما رسید این بود که همه فعالیت های گالری از نظر مدیوم، سبک و ژانر شکل یکنواختی به خود بگیرد و بنابراین روی گروه مشخصی از هنرمندان متمرکز شدیم که از جمله هنرمندان نسل میانه محسوب می شوند، یعنی هنرمندانی که درمیانه تحولات انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی و دیگر تحولات اجتماعی فعالیت داشتند و به دلیل همین وقایع شانس مطرح شدن در هنر ایران را به درستی پیدا نکردند و بیشتر به عنوان معلم-هنرمند شناخته شدند.

وی تصریح کرد: هنرمندانی که حرفه اصلی خود را معلمی انتخاب کرده بودند، از نظر هنری بسیار قدرتمندند اما هیچ گالری از آنها حمایت نکرده و برای معرفی آنها کاری انجام نداده است و به همین دلیل به آن اندازه ای که در نظام هنری مطرح شده اند، درنظام اقتصاد هنر و بازار هنر نتوانسته اند توفیق داشته باشند. اما گالری ساربان این ظرفیت را در این دسته هنرمندان شناسایی کرده و معتقدیم که این هنرمندان می توانند از نظر اقتصادی نیز برای گالری ساربان آورده داشته باشند.

باغبان یادآور شد: رویکرد اصلی گالری ساربان در انتخاب این هنرمندان، هم نقشه راهی برای سرمایه گذاران هنری است که البته در طول این سه سال هم در این زمینه موفق عمل کرده ایم  و توانسته ایم سرمایه گذاران هنری را در این مسیر مجاب کنیم و هم چهره متفاوتی از فعالیت گالری ساربان ارائه می کند.

در بخش دیگری از این نشست، باباوند مدیر ارتباطات ورسانه گالری ساربان از انتشار کتاب مجموعه آثار محمد ساربان مربوط به مجموعه شخصی این مجموعه دار خبر داد و گفت: آقای ساربان ازجمله مجموعه داران بسیار مهم کشور محسوب می شوند و بنا داریم تا با انتشار بخشی از آثار مجموعه شخصی آقای ساربان، بخشی از تاریخ هنر ایران را روایت کنیم.

مدیر گالری ساربان در ادامه یادآور شد: اگر چه آقای ساربان علاوه بر صاحب امتیازی گالری ساربان، مجموعه دار مهمی هم هستند اما توافق کرده ایم که سرنوشت این دو نهاد را از هم متمایز کند و بنابراین درطول ۱۰ سال گذشته نیز از نمایشگاه های گالری های دیگر نیز خرید آثار داشته است. بنابراین کتاب مجموعه آثار وی به نوعی مستندنگاری این آثار هنری است که به نظر ما جزو وظایف یک گالری محسوب می شود.

وی در توضیح چگونگی آماده سازی این کتاب آثار بیان کرد: در این کتاب بخشی از آثار مجموعه شخصی آقای ساربان به همراه نقد ونظرهای تعدادی از مولفان با سردبیری گروهی سه نفره از گالری ساربان منتشر می شود که تاکنون نیمی از کار این کتاب انجام شده است.

زروان روح بخشان هنرمند نقاش در ادامه با اشاره به اهمیت انتشار آثار مجموعه داران اظهار کرد: یکی ازنقدهای من به  مجموعه داران همیشه همین نکته بوده است که چرا این آثار منتشر نمی شود تا معلوم باشد چه اثری در مجموعه کدام مجموعه دار است، این در حالی است که مجموعه داران غربی،آثار مجموعه خودشان را مستند و منتشر می کنند.

وی با اشاره به اهمیت مستندنگاری آثار هنری در کشور بیان کرد: در میان پژوهش هایی که داشتم به کاتالوگی از نمایشگاه «آرتیست بوک» در سال ۵۶ برخوردم که بزرگترین نمایشگاه آن زمان در سطح خاورمیانه بوده است ولی هیچ مطلب مستند دیگری از آن موجود نیست.

جاوید رمضانی که مقدمه «کتاب سال نودوهفت» گالری ساربان به قلم اوست، درباره این کتاب گفت: کیوریتوری فعل جدیدی درهنر معاصر جهان است که به سختی معنی آن را در لغت نامه ها می توان یافت.

وی افزود: همه آن چه درسفره وسیع هنر می بینید اعم از گالری ها، نظام حراج، اقتصاد هنر و … همه اینها به نقطه عطف معنا و  جریان معرفتی می انجامد. درحالی که بسیاری از گالری ها ما دیوار اجاره می دهند و یا صرفا به فکر نمایش آثار و فروش آنها هستند اما گالری ساربان تلاش کرده است که رویکرد متفاوتی را ارائه کند.

رمضانی با تاکید بر انجام کار گروهی یادآور شد: نظام تک محور در دنیا از بین رفته است و همه باید کار گروهی کردن را یاد بگیریم.

این کیوریتور، درباره هنرمندانی که آثارشان در کتاب سال گالری ساربان منتشر شده است، اظهار کرد: این هنرمندان اغلب معلم-هنرمند هستند که اگرچه آثارشان گران قیمت نیست اما دارای معرفت آکادمیک هستند و باید در برابر این اقدام گالری ساربان که در یک کار گروهی آثار این هنرمندان را در قالب نمایشگاه هایی که برپا شده، مستندسازی کرده است، ستود.

به گزارش صبا، «کتاب سال نودوهفت» گالری ساربان شامل تصاویر و استیتمنت های ۱۳ نمایشگاه انفرادی و گروهی این گالری در سال ۹۷ است که مدیریت هنری آن را سعید باباوند و طارحی گرافیک آن را شکوفه معینی بر عهده داشته است.

در این کتاب آثار سوگند نبی، بهرام حنفی، نجوا عرفانی، ساوالان جماعتی، علی اکبر جهانگرد(قصری)، جمشید حقیقت شناس، ایرج اسکندری، احمد وکیلی، سعید رفیعی منفرد، کیومرث هارپا، جمال سوزنده مقدم و دو نمایشگاه گروهی «کومشیان» و «دگردیسی» به چاپ رسیده است.

فاطمه حامدی خواه